*

* Set up 2023/2/10
* Updated 2024/1/1
  トップページ 目 次 凡 例 ヒマラヤ 後 記 附 録 参 考 文 献  
[Top Page] * [Site Map] * [Remarks] * [Himalaya] * [Preface] * [Afterword] * [Appendix] * [References]  
++ *What's New HIMA KARA 1 2 3 4 Ref Map   ++

ヒマラヤ - 7000m以上の山々 -


*附録4 Appendix 4

「欽定大清一統志」に記載された西蔵の山嶺について
(Mountains of Tibet which are listed on the "Ta-ch`ing i-t`ung-chih: authorized version (欽定大清一統志)")

Site Map 概念図 原文・訳文 解説 参考文献
阿里・山 阿里・嶺 蔵・山 蔵・嶺 衛・山 衛・嶺 喀木・山 喀木・嶺 凡例 Ref Map
++ [ 東喇岡里山 ] [ 牧童山 ] [ 畢拉克喇丹速克山 ] [ 喇岡木克馬山 ] [ 那克碩忒山 ]
[ 索克山 ] [ 秦布麻爾査布馬素穆山 ] [ 匝納克山 ] [ 布穆禮山 ] [ 麻穆佳木岡里山 ]
[ 家馬隆立山 ] [ 達牙里山 ] [ 塞喇馬岡里山 ] [ 尼木布春木布立岡里山 ] [ 察喇岡里山 ]
[ 噶爾布岡里山 ] [ 公喇岡里山 ] [ 達木永隆山 ] [ 多爾濟雨兒珠母山 ] [ 卓摩山 ]
[ 巴特馬郭出山 ] [ 巴爾丹嵬柱山 ] [ 噶穆布鼐山 ] [ 喇母立岡里山 ]
[ 郭拉将噶爾鼎山 ] [ 阿母尼甘薩穆山 ]
++


[ 布穆禮山 (喀木/山) ]
(75. Boum ri - Kam / RI )

++ 欽定大清一統志 巻413 編者の解釈

山名
(※は大清一統志(乾隆九年版)(水色は欽定大清一統志との異同箇所)
[ ]内はKlaproth1826, p249の表記
{ }内はAmiot・Klaproth1822 (Hänish22, p35)の表記
< >内はAmiot1789, p167の表記
原文
(※は大清一統志(乾隆九年版)(水色は欽定大清一統志との異同箇所)
〔 〕内はAmiot1789の仏訳に対応しない箇所

[ ]内はKlaproth1826, p249の表記
{ }内はAmiot・Klaproth1822 (Hänish22, p35)の表記
< >内はAmiot1789, p167の表記
訳文
(ピンク色は原文を変更して翻訳した個所)


/
布穆禮山#1

※ 異同なし

[ 75. Boum ri ]
{ Bou-mrly? 布穆禮. }
< Pou-mou-ly-chan. >
羅隆宗城#2東六十里

※ 異同なし

[ a 60 li a l'est de la ville de Loroung dzoung. ]

{ Elle est a l'Est de la ville de Lo-roung-dsoung, a la distance de soixante lys. }

< Elle est a l'est de Lo-loung-tsoung-tcheng, a la distance de soixante lys. >
布穆禮山は、羅隆宗城(現在の洛隆県康沙郷)の東60里にある。 #1:「布穆禮山」・・・各文献による表記は下記のとおり。
++ / + 文献名 表記
皇輿全覧図1716m
(西蔵圖, Fuchs38m)
-
皇輿全覧図1719m
(Fuchs43m-12)
-
Du Halde1738m -
Du Halde1741m-6 -
d'Anville1790m-1 -
d'Anville1790m-41 -
d'Anville1790m-47 -
水道提綱 (巻二十一) -
乾隆十三排圖(十排西二)
(清廷三大実測全図集2007)
楚綏達巴漢か?
(編者想像)
Klaproth1826, p249 Boum ri
Bichurin1828m Гор. Тэгунлаか?
(編者想像)
皇朝一統輿地全圖1832m -
Klaproth1836m -
欽定西域同文志(巻二十) -
'Dzam-gling-rgyas-bshad
(Wylie62)
-
西藏全圖1862m -
Dutreuil de Rhins1889m Mt. Boum ri
(編註:北西にMt. Degoung la, Mt. Pipei (Pi mang chan) も表記)
欽定大清會典圖
(巻二百三十六)
(1899)
-
Grenard1899m -
西蔵全図04m 波木里山
(編註:北西に得貢拉山、鼻奔山も表記)
鑪藏道里最新圖07m 碧奔山 か?
(編者想像)
中國輿図-1/100-昌𨜞-17m 達木里山
(編註: 北緯30°30' 東経96°40'~96°50'に表示)  
喀木康全部圖説21
(波密恩洛碩邊輿圖)
波木里山
中國新輿図25, 第二十六圖 -
胡28, p50-52 (・・・)
 得貢喇山(一作得貢拉山) 在洛隆宗東山勢陡峻上下約三十里至嘉裕橋交昔日之洛隆宗界
 得噶喇山 在洛隆宗西山路陡險六十里至鐵凹塘交碩督縣界
 此外在洛隆宗城東六十里者有
布穆裏山在洛隆宗城東南五十里者有麻穆佳木岡里山
 章喇山(一作章拉山) 在碩督縣東高峻險阻上下約三十五里至曲齒一作曲尺
 吾抵喇山(一作烏底拉山) 在碩督縣西南勢不甚峻二十五里至撥浪山寺又五里而至中義多今作忠義溝
 巴喇山(一作巴拉山) 在碩督縣西南山勢平衍上下約三十里至巴里郎
 朔馬喇山(一作朔馬拉山) 一名賽瓦合山在巴喇山西邊風獵獵亂山皆童踰二十餘里至索馬郎卽擒陀陀宰桑處也
 此外在碩督縣城南九十里者有喇岡里山一百五十里者有强固拉嶺自弩卜公拉嶺至此昔日皆爲康地也又有在碩督縣城東北一百里者曰牧童山
 必達喇山(一作必達拉山) 在拉子西南邊壩之西山平坦而小上下十里
 丹達山 山頂卽魯工喇山(一作魯工拉山)與沙工喇山(一作沙工拉山)相連沙工喇山在邊壩西崇山峻嶺上有雪城路徑奇險上下約八十餘里魯工喇山山勢平衍長百餘里二山聯接冬春積雪不消過丹達塘十五里上山頗側難行俯臨雪窖西望則峭壁摩空中一小溝蜿蜒上下夏則泥滑冬則冰城刺肌奪目少有微風斷不可過其過也則人皆拄杖魚貫以進不能並轡也此爲赴藏之第一險道康輶紀行云相傅康煕中有雲南解餉官過此堕雪窖中歿爲山神著靈異土人祀焉今過山者必虔祀之否則冰雹立至成都府城及入藏途中多丹達大王之廟其靈異可知矣當時微員歿於王事竟未以聞不蒙卹典無有知其姓名者乃以神自顯可慨也按今日蜀中之大王廟初無此靈異或者歳遠年湮已報逾其受歟
 拉里大山 在拉里大寺西山勢如龍形上下五十里甚危峻四時積雪大寺在山之腰下至嘉黎縣(卽拉里也)北接玉樹乃通靑海之要津四川通志云拉里爲察木多與西藏中通之咽喉也林拉一山爲喀喇烏蘇大道直通靑海
 瓦子山 番人呼濯拉山層層頑石狀如瓦片故名上下約五十里多積雪崎嶇難行
(・・・)
Kaulback38m -
AMS-5304-1/150-X11-45m -
USSR-1/50-H-47-А-70m пер. Дайла (4230) か?
(編註:怒江西岸に表示。編者想像)
JOG-1501-1/25-NH47-5-73m -
USSR-1/20-H-47-7-77m пер. Дайла (4230) か?(編註:怒江西岸に表示。編者想像)
/ ЛХО-ДЗОНГ (ЛОЛУН)の南東約8 kmにある5260m峰(現在の背水仙女山)か?(編者想像)
中国歴史地図(清朝期)96, Fig. 61-62 -
西藏自治区行政村名及寺院山川名2016 -
洛隆県志2017, 巻頭写真ページ, p63, p422, p429 伍中山, 伍仲山 (背水仙女山, 背水仙姑)か?
(編者想像)
中国分省系列地図冊2018, p92-93 -
編者推測(Topo map表示) 衛-12 / 喀木-1
xx / x 文献名 表記

 「布穆禮山」については、現在の位置を特定できる資料未見のため、正確な位置や現在の名称は不明である。
 「欽定大清一統志」の記述に基づくと、「布穆禮山」は現在の洛隆県康沙鎮東方の怒江西岸に位置するダイラ(Дайла )峠(4230m)(あるいはその周辺の山)だろうか?あるいは、現在の洛隆県康沙鎮の南東約8 kmにある特異な岩峰(「伍中山」、「背水仙女山」等の名がある)のことだろうか(洛隆県志2017, 巻頭写真ページ, p63, p422, p429、下記URL参照)?
  https://lyw.xizang.gov.cn/yj_details-j5326.html

#2:羅隆宗城」・・・各文献による表記は下記のとおり。現在は昌都市洛隆県康沙鎮と表記される。
++ / + 文献名 表記
皇輿全覧図1716m
(西蔵圖, Fuchs38m)
羅龍宗
皇輿全覧図1719m
(Fuchs43m-12)
羅龍宗河屯
(Lorondsung hoton)
Du Halde1738m Turonoson 
Du Halde1741m-6 Lurondsong
西寧府新志 1747
巻21(山川)
 瓦合一柱剌山在藏東離洛隆宗四日險峻難行四山相接綿長百六十里四時積雪不消有數十丈之雪窖行其上愁雲瘴霧日色慘淡鳥獸藏迹康熙五十九年雲南官兵三百餘人至此山下營一夜風雪人馬盡僵 過脚山離瓦合山三日路陡綿長五十里有烟瘴過山至昌都二日昌都乃川滇西藏三界之中爲最重之地兩河環抱左右有大木橋東走四川南達雲南西走西藏北通靑海乃屏藩之區也
Bowen1752m-43 Turondson
Bolton1774m-2 Larondsong
d'Anville1790m-1 Touron dson
d'Anville1790m-41 Louron dson
d'Anville1790m-47 Lourondsong
 欽定大清一統志
「喀木諸城」

[ ]内はKlaproth1826, p227の表記

{ }内はRockhill1891a, p120の表記

< >内はAmiot1789, p145の表記
羅隆宗城在巴塘城西北八百五十里

[ 7. Loroung dzoung: 850 li au N.-O ( Louron-dsong ). ]

{ N.W. 850 li Lo-lung tsung (Lh'o-rong dzong). }

< 7°. Lo-loung-tsoung-tcheng, au nord-ouest de Pa-tang, a la distance de huit cens cinquante lys. >
欽定大清一統志
「山川 (潞江, 匝楚河)」

[ ]内はKlaproth1826, p269-271, p272-273 の表記


{ }内はAmiot・Klaproth1822 (Hänish22, p43, p58) の表記

< >内はAmiot1789, p179-180, p201の表記
・潞江羅隆宗城東北六十里䝉古名喀喇烏蘇畨名鄂宜爾楚源出衛之喇薩北二百八十里有澤名布喀廣四百五十餘里其水西北流百餘里入厄爾几根池池廣一百三十餘里又東北流五十餘里入衣達池池廣一百餘里從此池轉東南流一百五十餘里入喀喇池池廣一百二十餘里從南流出名喀喇烏蘇稍東北流四百五十餘里至索克宗城南百餘里出衛地入喀木境名鄂爾宜楚轉東南二百餘里又稍東過羅隆宗城北流三百餘里折南流八百餘里經米喇隆地又二百餘里入怒夷界名怒江自怒夷界南流三百餘里入雲南麗江府界名潞江經野人界又南經永昌界又潞江安撫司境流至緬甸入南海明統志潞江舊名怒江源出雍望經潞江安撫司之北䝉氏封為四瀆之一

[ 27. Le Lou kiang ou Khara oussou ( Hara osa ). Cette riviere est au nord-est de la ville de Loroung dzoung, a la distance de 60 li. Son nom mongol est Khara oussou, l'eau noire, el les Tubetains l'appellent Oir tchou. Elle prend sa source a 280 li au nord de H'lassa dans le lac Bouka noor ( ou du boeuf ), qui a environ 450 li de tour. De la, elle coule 100 li vers le nord-ouest, entre dans le lac Eldzien noor, dont la circonference est environ de 130 li; elle sort de ce lac, coule 150 li au sud-est, et entre dans un autre, nomme en mongol Khara noor, de 120 li de circonference. En sortant de la, elle coule quelque tems vers le midi, et prend le nom de Khara oussou (1). Elle remonte alors 450 li vers le nord-est, vient passer a 100 li au sud de la ville de Sok dzoung, sort ensuite de la province de Oui, et entre dans celle de Kam, ou elle prend le nom de Oir tchou; sous celui-ci, elle coule vers le sud-est pendant l'espace de 200 li, tourne a l'est, passe, apres un cours de 300 li, au nord-est de Loroung dzoung; elle se dirige alors droit au midi, fait plus de 800 li dans cette direction, passe par le canton de Mila loung, et entre, 200 li plus loin, dans le pays des barbares appeles Nou i, ou elle recoit le nom de Nou kiang. Elle y parcourt environ 300 li, et entre dans le district de Li kiang fou, du Yun nan, ou elle est appelee Lou kiang. Elle separe cette province pendant une certaine distance du pays des sauvages et se dirige au sud, parcourt les districts de Young tchhang fou et de Lou kiang ngan fou szu, entre dans le Mian tian ( Ava ), et se jette dans la mer. ( C'est le Thaleayn de Martaban. ) Dans les anciennes cartes, on voit, a l'ouest des Si fan, et au sud du Ta lieou cha ( grand desert des sables mouvans ), le lac Kia hou, duquel sort le Lou kiang, et se dirige au sud. Quand on compare ces cartes avec les notions recentes que nous avons de ces contrees, on trouve que le Kia hou est le meme que le Khara noor, dont le nom signifie en mongol le lac noir. Il l'a recu de la couleur noire de ses eaux. La riviere qui en sort est plus grande que le Lan thsang kiang-Ye ya, et ses eaux sont aussi tres-noires. Elle a son origine dans le grand lac Bouka noor de la province de Oui, qui est egalement noir et tres-profond. Elle coule tres-lentement. C'est sans doute le He choui, ou la riviere noire, dont il est question dans le chapitre Yu koung du Chou king, lequel contient la description geographique de l'empire chinois, du tems de l'ancien empereur Yu. Quelques auteurs ont cru que le He choui etait le Lan thsang-Ye ya, mais cette opinion parait erronee.
-------------------------------------------------------------------------------
(1) Les cartes de d'Anville, et par consequent toutes les autres, sont ici fautives, car le cours de la riviere, qui sort du Khara noor, y est interrompu par une montagne. ]


{   Lou-kiang 路江 ou Khara-oussou.
 Cette riviere est au Nord-est de la ville de
Loroungdsoung, a la distance de soixante lys. Son nom Mongol est Khara-oussou et les Thibetains l'appellent Oirtchou. Elle prend sa source a deux cens quatre-vingt lys au Nord de Lassa, d'un lac appelle Bouka, dont la largeur est d'enriron quatre cens cinquante lys. Depuis sa source elle coule vers le Nord-ouest l'espace d'environ cent lys, entre dans le lac Erghighen, dont la grandeur est d'environ cent trente lys, sort de ce lac, coule vers le Sud-est l'espace de cent cinquante lys, entre dans un autre lac, qu'on appelle Khara-noor, dont la grandeur est a peu-pres de cent vingt lys; au sortir de ce lac, elle coule quelque tems vers le Midi et prend le nom de Khara-oussou; elle remonte vers le Nord-est, vient passer a cent lys de distance de la ville de Sokdsoung, apres un cours de quatre cens cinquante lys, sort ensuite du terrain d'Ouei et entre chez les Kamou, ou elle perd son nom pour prendre celui de Oirtchou. Sous ce nom elle coule vers le Sud-est pendant l'espace d'environ deux cens lys, passe au Nord-est de Loroungdsoung, et apres un cours de trois cens lys, elle coule droit au Midi, pendant l'espace de huit cens lys, apres lesquels elle entre dans le pays de Mira-loung, arrose pres de deux cens lys et se rend chez les Nou-y 怒夷. C'est la qu'elle prend le nom de Nou-kiang; de ces Nou-y jusqu'au Yun-nan, son cours est d'environ trois cens lys. Arrivee au Yun-nan, pres de Ly-kiang-fou, elle perd son nom pour prendre celui de Lou-kiang, passe sur les frontieres des peuples sauvages qui sont au Midi de cette province, va dans le Mien-tian ou Pegou, d'ou elle se jette dans la mer du Sud. >> Dans l'application des anciennes cartes Chinoises, dit l'Y-thoung-tchi, il est dit qu'a l'Ouest du Si-fan, et au Midi de Ta-lieou-cha 大流沙 (grand desert de sables mouvantes) il y a un lac qu'on appelle Ti-kia-hou, et que l'eau qui coule de ce lac vers le Midi, forme la rivere de Lou-kiang. Par l'inspection des cartes d'aujourd'hui, continue l'Y-thoung-tchi, on juge que Ti-kia-hou est le meme que Khara-noor. >> Le nom Mongol de cette riviere signifie eau noire, car khara est noir et oussou est eau. (Cette riviere est tres grande a Lan-thsang et a Ye-yu. Ses eaux sont noires, et c'est pour cela, qu'on lui a donne le nom de la riviere noire.) Sa veritable source est dans la province d'Ouei et vient du lac Bouka, dont les eaux sont noires et profondes. C'est apparemment cette riviere que le grand Yu appella du nom de He-choui, qui veut dire eaux noires. Quelques auteurs pretendent que la riviere que le grand Yu appella He-choui, est le Lan-thsang-kiang d'aujourd'hui; mais il est plus probable que c'est le Khara-oussou des Mongoux, qui est le vrai He-choui. }


<   Lou-kiang.
 Cette riviere est au nord-est de la ville de
Lo-loung-tsoung, a la distance de soixante lys. Son nom Mongou est Ha la-ou-sou; on appelle aussi Ngao-eulh-y-tchou. Elle prend sa source a deux cens quatre-vingt lys au nord de La-sa, d'un lac appelle Pou-ka, dont la largeur est d'enriron quatre cens cinquante lys. Depuis sa source, elle coule vers le nord-ouest l'espace d'environ cent lys, entre dans le lac Nga-eulh-ki-ken, dont la grandeur est d'environ cent trente lys, sort de ce lac, coule vers le sud-est l'espace de cent cinquante lys, entre dans un autre lac, qu'on appelle Ha-la-tche, dont la grandeur est a-peu-pres de cent vingt lys; au sortir de ce lac, elle coule quelque tems vers le midi, & prend le nom de Ha-la-ou-sou; elle remonte vers le nord-est, vient passer a cent lys de distance de la ville de So-ko-tsoung, apres un cours de quatre cens cinquante lys, sort ensuite du terrein des Ouei, & entre chez les Ka-mou, ou elle perd son nom pour prendre celui de Ngao-eulh-y-tchou. Sous le nom de Ngao-eulh-y-tchou ou Ngao-y-eulh-tchou (car le livre que j'ai sous les yeux l'ecrit tantot d'une facon & tantot de l'autre), elle coule vers le sud-est pendant l'espace d'environ deux cens lys, passe au nord-est de Lo-loung-tsoung-tcheng; & apres un cours de trois cens lys, elle coule droit au midi, pendant l'espace de huit cens lys, apres lesquels elle entre dans les terres de Mi-la-loung, les arrose pres de deux cens lys, & se rend a Nou-y. C'est-la qu'elle prend le nom de Nou-kiang. De Nou-y jusqu'au Yun-nan, son cours est d'environ trois cens lys. Arrivee au Yun-nan, pres de Ly-kiang-fou, elle perd son nom pour prendre celui de Lou-kiang, passe sur les frontieres des peuples sauvages qui sont au midi de cette Province, va dans le Mien-tien, d'ou elle se jette dans la mer du sud.
 Dans l'explication des anciennes cartes Chinoises, dit l'Y-toung-tche, il est dit qu'a l'ouest du Si-fan, & au midi de Ta-lieou-cha, il y a un lac qu'on appelle Ge-kia-hou, & que l'eau qui coule de ce lac vers le midi, forme la rivere de Lou-kiang. Par l'inspection des cartes d'aujourd'hui, continue l'Y-toung-tche, on juge que Ge-kia-hou est le meme que Ha-la-tche, ou, comme l'appellent les Mongoux, Ha-la-ou-sou: (c'est Kara-ou-sou). La source de cette riviere est plus grande que celle de la riviere de Lan-tsang. Ses eaux sont noires, & c'est pour cela qu'on lui a donne le nom de Kara-ou-sou (riviere noire). Sa veritable source est dans le departement des Ouei, & vient du lac Pou-ka, dont les eaux sont noires & profondes. C'est apparemment cette riviere que le grand Yu appella du nom de He-choui, qui veut dire eaux noires. Quelques Auteurs pretendent que la riviere que le grand Yu appella He-choui, est le Lan-tsang-kiang d'aujourd'hui; mais il est plus probable que c'est le Ha-la-ou-sou des Mongoux, qui est le vrai He-choui, & c. >

匝楚河羅隆宗城東北一百六十里源出羅隆宗城東北楚克楚千ニ池二水合向東南流五百餘里入瀾滄江

[ 31. Le Lan thsang kiang, en tubetain La chou, est a 100 li a l'est de Tsatsor gang. Il est forme par deux affluens. Le premier a sa source a 100 li nord-ouest sur la montagne Gherghi dzagana, ou Gherghi dzagar oohla; elle porte le nom de Tsa tchou, ou Dza tchou, parce que son eau a un gout de sel. La seconde vient de la montagne Barak la dansouk, a 800 li au nord-est de la meme ville. Elle porte le nom de Omtchou, ou la riviere respectable. Les deux rivieres coulent d'abord vers le sud-est; elles derivent ensuite au sud-est, passent au nord-est de Tsatsor gang, a 300 li de distance, ou elles se reunissent pres du temple Tchamdo. Le courant considerable qu'elles forment est nomme La tchou, coule droit au sud l'espace d'environ 900 li, apres lesquels il entre dans le Yun nan, a l'ouest du fort de Ta tchhing kouon. Le fleuve parcourt le departement de Li kiang fou, et y recoit le nom de Lan thsiang kiang, traverse ceux de Young tchhang fou, de Chun ning fou, de Moung houa fou et de King toung fou, passe apres dans les royaumes d'Ava et de Lao tchouo ou Laos, et se rend au Kiao tehi, ou Tonquin, ou il se jette dans la mer meridionale.
 Le Dzi tchou, ou l'eau douce, est un affluent de la droite de La tchou. Il est a 160 li au nord-est de la ville de
Loroung dzoung, et prend sa source au nord-ouest, dans les deux Bouldok mthso, ou lacs de natron, dont l'un est appele Tchoungou Bouldok mthso, ou le petit lac de natron. Ces deux lacs sont aussi nommes Tchou tchoung et Tchou thsian. La totalite du cours du Dzi tchou est de 500 li. ]

{    Dsatchou.
 Elle est au Nord-est de la ville
Lo-roungdsoung, a cent soixante lys de distance. Elle prend sa source dans les deux lacs Tchou-tchoung et Tchoutsian, qui sont au Nord-est. Les eaux qui sortent de ces deux lacs se reunissent et forment une riviere qui coule vers le Sud-est pendant l'espace d'environ cinq cens lys, apres lesquels elle se jette dans Lan-thsang-kiang. }

<    Tsa-tchou-ho.
 Elle est au nord-est de la ville
Lo-loung-tsoung-tcheng, a cent soixante lys de distance. Elle prend sa source dans les deux lacs Tchou-tchoung & Tchou-tsien, qui sont au nord-est. Les eaux qui sortent de ces deux lacs se reunissent, & forment une riviere qui coule vers le sud-est pendant l'espace d'environ cinq cens lys, apres lesquels elle se jette dans Lan-tsang-kiang. >
欽定大清一統志
「津梁 (喀木諸橋)」

[ ]内はKlaproth1826, p302の表記


{ }内はAmiot・Klaproth1822 (Hänish22, p65) の表記

< >内はAmiot1789, p218の表記
喀木諸橋索克薩母木橋在索克宗城七十餘里喀喇烏蘇岸札木牙薩母巴橋在羅隆宗城東北八十里喀喇烏蘇岸札史達克匝穆橋在匝坐里岡城東北一百二十里瀾滄江上流處

[    Ponts de la province de Kam.
 Sok zam, pont de bois pour passer le Khara oussou, a 70 li de la ville de Sok dzoung.
 Djamya zampa, pour passer le Khara oussou, a 80 li au nord-est de la ville de
Loroung dzoung.
 Djachi dakzam, sur la partie superieure du Lan thsang kiang, a 120 li au nord-est de la ville de Dzatsorgang. ]


{   DES PONTS QUI SONT DANS LE PAYS DES KAMOU.
 1. Souksam, pont de bois pour passer le Khara-oussou, a soixante-dix lys de la ville de Soukdsoung.
 2. Djamyasamba, pour passer le Khara-oussou, a quatre-vingt lys au Nord-est de la ville de
Loroungdsoung.
 3. Djachidaksam, pour passer le Lang-thsang-kiang, en remontant vers sa source, a cent vingt lys au Nord-est de la ville de Dsatsorgang. }


<   Des ponts qui sont dans le departement des Ka-mou.
 1°. Souo-ko-sa-mou, pont de bois pour passer le Ha-la-ou-sou, a soixante-dix lys de Souo-ko-tsoung-tcheng.
 2°. Tcha-mou-ya-sa-mou-pa, pour passer le Ha-la-ou-sou, a quatre-vingts lys au nord-est de la ville de
Lo-loung-tsoung.
 3°. Tcha-tche-ta-ko-tcha-mou, pour passer le Lang-tsang-kiang, en remontant vers sa source, a cent vingt lys au nord-est de la ville de Tsa-tsouo-ly-kang. >
欽定大清一統志
「寺廟 (喀木諸廟)」

[ ]内はKlaproth1826, p305-306の表記

< >内はAmiot1789, p223-224の表記
喀木諸廟淳化寺崇化寺俱在羅隆宗城東南一百里持戒寺静修寺俱在干羅隆宗城南五十里清浄寺在羅隆宗城西六十五寺俱 本朝康熈四十二年
 勅賜名义木多廟在匝坐里岡城北三百八十里所屬小廟十三處扎牙查史垂宗廟在扎坐里岡城東北二百二十里所屬黄帽喇嘛三十六處紅帽喇嘛十八處圖斯丹扎穆禅林廟在裏塘城内所屬小廟十七處拉岡鼎廟在裏塘城南三百五十里所屬小廟六處其餘境内有名之廟尚有二十一處皆近時所建

[ Les principaux temples de la province de Kam, de plusieurs desquels je ne trouve que les noms chinois, sont:
 l° Chun houa szu, le temple du changement sincere, et 2° Thsoung houa szu, le temple du changement sublime, qui sont a 100 li au nord-est de la ville de
Loroung dzoung.
 3° Tchhi kiai szu, le temple qui recoit les defenses, et 4° Tsing sieou szu, le temple de la purete; tous les deux sont a 50 li au sud de la ville de
Loroung dzoung.
 5° Thsing thsing szu, temple clair et pur, a 60 li a l'ouest de la meme ville. --- Ces cinq temples ont recuces noms honorifiques chinois, en 1703, de l'empereur Khang hi.
 6° Tcham do ghong pa, est a 380 li au nord de la ville de Dzatsorgang dzoung. Treize petits temples en dependent.
 7° Djaga djache tchoui dzoung ghong pa est a 220 li au nord-est de la meme ville. Il a sous sa dependance trente-six lieux habites par des lamas a bonnets jaunes, et dix-huit occupes par des lamas a bonnets rouges.
 8° Thouchi dandjam chamrin, au-milieu du bourg de Li thang; dix-sept petits temples en dependent.
 9° Lagangding est a 350 li au sud de Li thang; il a six autres petits temples sous sa juridiction. Outre ces neuf temples, on en compte encore vingt-un autres dans la province de Kam; tous ont ete eleves dans la premiere moitie du siecle passe. ]

<   Des Miao qui sont dans le departement des Ka-mou.
 1°. Tchoun-hoa-see, c'est-a-dire, Temple des changemens en bien.
 2°. Tsoung-hoa-see, c'est-a-dire, Temple des changemens sublimes. Ces deux Miao sont pres l'un de l'autre, a cent lys au sud-est de la ville de
Lo-loung-tsoung-tcheng.
 3°. Tche-kie see, c'est-a-dire, Temple qui rejette tout ce qui est defendu.
 4°. King-sieuu-see, c'est-a-dire, Temple des purifications. Ces deux Miao sont au voisinage l'un de l'autre, a cinquante lys au midi de la ville
Lo-loung-tsoung-tcheng.
 5°. Tsing-king-see, c'est-a-dire, Temple qui n'a pas la moindre tache, ou bien, Temple qui n'adnee pas la moindre tache. Il est a soixante lys a l'ouest de la ville de Lo-loung-tsoung-tcheng.
 Les cinq Temples dont on vient de parler ont ete embellis par les liberalites de l'Enpereur Kang-hi, qui leur donna lui-meme les noms qu'ils portent, la quarante-deuxieme annee de son regne, c'est-a-dire, l'an 1703.
 6°. Tcha-mou-touo-miao, Il est a trois cens quatre-vingts lys au nord de la ville de Tsa-tsouo-ly-kang-tcheng. Il a sous sa dependance treize autres Miao, qui sont comme ses annexes.
 7°. Tcha-ya-tcha-che-tchoui (Tsoung-miao ). Il est a deux cens vingt lys au nord-est de la ville de Tsa-tsou-ly-kang. Il a sous sa dependance trente-six Miao de Lamas a bonnets jaunes, & dix-huit Miao de Lamas a bonnets rouges.
 8°. Tou-see-tan-tcha-mou-tchan-lin-Miao. Il est dans la ville meme de Ly-tang-tcheng, & a sous sa dependance dix-sept autres Miao.
 9°. La-kang-ring-miao. Il est a trois cens cinquante lys au sud de la ville de Lytang. Il a six autres Miao sous sa dependance.
 Outre les Miao dont on vient de parler, il y en a encore vingt-un autres qui sont disperses dans les differens endroits du departement des Ka-mou, & qui ont quelque celebrite. Le plus grand nombre est moderne. >
皇朝文献通考
(巻二百九十二)
羅隆城在拉薩東南一千六百五十里
水道提綱
(巻二十一)
・瀾滄江 (・・・) 羅隆宗城東北百二十里有楚充千兩池水番俱名布多哥鄂模合向東南流以㑹匝楚果公阿林之水又東南經靈渦廟車前東南流曲曲八百餘里來㑹亦曰匝楚河
潞江 (・・・) 又東受南來一水又東經羅隆宗城北境受北來一水又折東南流百里過沙布衣薩木巴橋
亦曰札木牙薩母巴橋
乾隆十三排圖(十排西三)
(清廷三大実測全図集2007)
羅隆宗和屯
乾隆西藏誌1792
(疆圉) 
 疆圉
 西藏東至巴塘之南墩寧靜山爲界由拉撒行十里許過機楮河卽藏江其渡設有皮木船以備通涉至德慶有縱凡所謂縱者係傍山碉房乃其頭目牒巴據險守隘之所俱是官署其平地無隘之官署名日噶至墨竹工卡皆平川俱設有縱設兵守隘白此東行道路窄狹崎嶇難行工布 江達 拉里 說板多 
洛隆宗 昌都皆爲要隘各安兵設防按其地康熙三十八年提督唐希順據化林守備王允吉等原報一案與師克打箭爐定界于中渡康熙五十八年永寧協副將岳鍾琪斬琪逵哇藍占巴布木咱等九人都統法臘于五月十八日令永寧副將岳琪斬領官兵一千進取巴塘令成都縣教諭楊世祿先行招撫五月二十六日巴塘營官結果翁布二人随揚世祿齎土地戸口冊近投副將岳鍾琪于奔卡木地方巴塘裡塘始定七月據差成都府同知馬世烆四川提標後營遊擊黃林報招乍了 察娃作貢 奔達 桑阿却宗 察木多等處五十九年大兵随定西將軍噶爾弼于八月定藏雍正三年松潘鎭總兵官周瑛勘定疆址始定于南墩寧靜山嶺上爲界竝建分界牌嶺東之巴塘裡塘屬四川嶺西屬西藏其中叫察卡中甸屬雲南三處疆界始分
 西藏南至狢㺄茹巴之怒江爲界由拉撒東南行一日過鍋噶拉大山至宋布堡過米噶拉山札拉山至押噶交藏江至怒江皆有隘設防按其地疆址廣濶無垠不能悉載而怒江之水不知其源江寬數里兩岸壁削中流急湍人莫能渡其北一帶亦名工布綿亘頗廣南卽狢㺄中隔一江狢㺄乃野人名老卡止嘴割數缺塗以五色性喜鹽其地産茜草水竹紫草茸不耕不織穴室巢居猟牲爲食藏内有犯死罪者人解送過江羣老卡止分而啖之西南接布魯克巴爾布通西洋等處其怒江之外莫知爲何地自怒江北五口至咱義四日至桑阿却宗又九日至靈卡石過浪滄江至察娃作貢又七日至阿布拉塘交南墩大路西至甲噶爲界拉撒召西行二十五里出東閣兒關由業党楮過鐵索橋至干巴白爾極過甘不拉云卽西崑崙山走仁蚌至扎什隆布由三桑撒噶著虚等處過墨雨拉大山西至甲噶其駐兵防範按甲噶亦頗廣濶其業党楮之鐵索橋乃第一守險之區過橋由西崑崙山下至羊卓白地沿海行走其海週圍數千里海中有山寺名多爾吉抜母宮由仁蚌至日葢子卽扎什隆布仍仲寧翁結巴寺之後山自扎什隆布西行十日至三桑乃阿里地方交界由三桑至崗得寨入河里噶爾渡地方頗羅鼐長子朱爾嗎特策登駐防之處査阿里地方甚大稍西乃納達克酋長得中南木査爾地土一半係谷古結塞地土谷古結塞酋長之女與朱爾嗎特策登爲妻三部通好其納達克谷古結塞二姓乃新撫之地甲噶西北距準噶爾界西南通卡契纏頭回民界其扎什隆布江孜西南地方爲前藏後藏屏藩一由納格爾八日至怕爾與布魯克巴交界山川險峻難以出入亦設兵防守一由業爾竒木様納山業郎地方至結隆與者木雄宗里口交界一由業爾斯卡祿納山業卽塞爾地方交白布界俱屬險道互相通好安兵守隘西南界址止此三部矣 北至準噶爾爲界由拉撒西行過浪子至德慶俱有縱以守隘向北行出楊八景口至新橋卽平川西通後藏東接達旦西北一帶有克里野大山廣濶爲準噶爾要徑過山卽準噶爾葉爾羌地方各設卡拒防 按其地卽草地由克里野山脚納克產隘口北通哈具得不忒爾又北直至木魯烏素擺度等處乃交往西寧大道其東接玉樹等處界又由楊八景至桑沱洛海過紅塔爾小山至拉定過納根山卽騰格那爾打木地方係每年出防處由吉扎布至生根物角隘東北至噶爾藏骨岔阿爾坦諾爾一帶俱係通準噶爾界皆設有隘口截防西藏東北直接西寧界由拉撒北行十里向色拉寺東過郭拉至浪宕由隆竹松過彭多河有鐵索橋設有皮船濟渡安兵防隘過河由角子拉熱正寺增項工至木魯烏素卽西寧界駐兵爲汛守之地 按其方爲四通之區東北接西寧所管之南稱巴彦等番族又通
洛隆宗類鳥齊地方由木魯烏素通西寧大道由玉樹接西寧松潘泰寧三處玉樹亦準噶爾來藏之路于玉樹之白兎河設卡東南接類烏齊地方山拉撒郎路山轉出大則其地有縱至唐家骨東有鐵索橋設有皮木船通渡憑河守隘由竹貢寺至沙金塘皆係草地走吉樹邊卡過江党橋至春奔色擦接類烏齊界通昌都大道
 西藏東至打箭爐八十四日南至工布狢㺄三十五日西至甲噶九十五日北至生根物角四十日正東至巴塘四川界正南至狢㺄阿咱界正西至阿里納達克交界正北至白兎河皂哈界東南至木魯巴東雲南交界東北至娘錯松潘泰寧界西南至白布卡契界西北至鍋璧準噶爾界以上所稱鍋璧者乃砂磧之地寸草勺水全無凡呼拉者卽華言山也
乾隆西藏誌1792
(山川)
 山川
 東方之山
 祿馬嶺山不甚高綿長百里四時積雪烟瘴難行離藏七日過山二日至工布江達北有敵工隘以拒準噶爾倚山爲勢設橋爲防別無他徑可通乃西藏咽喉之地
 濯拉漢人呼爲瓦子山層層頑石狀如瓦片故名上下約五十里路﨑有瘴難行離江達二日
 拉里山﨑嶇險陡四時積雪上下五十里下至拉里北接玉樹乃靑海要津離濯拉一日
 魯工拉不甚陡峻途長百餘里盛夏積雪不消纍有數仞深者烟瘴甚盛最爲難行道旁之人畜骷髏棄途塡壑不知凡幾離拉里一日
 砂工拉高險難行綿長百餘里四時積雪盛夏不消烟瘴撲人亦是骷髏之地離拉里七日
 賽瓦合拉雖不甚陡而綿亘百餘里四時積雪有烟瘴離砂工拉四日過山二日至說扳多又二日至
洛宗北通靑海南接咱義堪稱重地間有夾填出没其中
 瓦合一柱拉不甚陡而路險難行一連四山相接綿長百六十里四時積雪有深數十丈之窖行其上愁雲瘴霧日色撡澹鳥獸藏跡別是一天風景按康煕五十九年雲南官兵三百餘員名至此山下箚營一夜風雪人馬盡僵離
洛隆宗四日
 過脚山路陡積雪綿長五十里有烟瘴離瓦合一柱拉三日過山至昌都二日乃川滇西藏三界之中最爲重地兩河環抱左右有大木橋東走四川南達雲南西通西藏北通靑海乃拒要之樞
 昂地山陡險積雪有瘴途長百里離昌都七日
 大所山﨑陡積雪有瘴途長百二十里離巴塘一日
 立登三巴山路陡有瘴途長五十里離巴塘二日
 納哇奔松山路﨑有瘴途長六十里離巴塘七日
 撥浪工山有瘴綿長九十里離德靖營西一日
 高日寺山途長六十里離德靖營二日
 折多山路﨑有瘴途長五十里離打箭爐一日自昌都至此其中之昂地乍丫洛家宗石板溝谷忝江卡字兒空子頂等處爲官角桑昂邦上下打拉一帶夾填出没之所
 東方之川
 機楮河卽藏江有船通渡離召十里
 工布江達河有橋設隘
拉里河離拉里東半里許夏秋泛漲湍急難渡
 假夷三巴橋河離
洛隆宗一日左山右河最險有橋拉工河有橋離昌都西三日
 六古三巴河有橋離昌都西三十里
 察木多河分左右二江有大木橋 察木道卽昌都康平
 金沙江 卽巴塘河 泝江百二十里至竹巴隆過渡有船
 雅隆江卽中渡德靖營有船

 南方之山
 鍋噶拉高大積雪難行途長百里離召一日
 宗噶拉連絡重叠﨑嶇難行途長八十里離召三日
 扎拉路﨑不甚險途長五十里與宗噶拉相連

 南方之川
 春結卽藏江 前后藏之河會流于南由赤書羅卜喜洛出藏境
 洛巴河卽工布江達之水皮船通渡
 怒江卽外夷界不可渡

 西方之山
 阿里拉高大多瘴途長八百餘里積雪竒冷不可行
 甘不拉卽西崑崙山路﨑難行途長九十里
 鍋噶拉途長七十里路﨑多瘴
 墨雨拉高峻積雪有烟瘴途長百里
 
 西方之川
 業党楮河有鐵索橋乃守隘要地
 藏布河
 羊木陸海自扎什隆布至阿里夏天随地皆水人呼曰海

 北方之山
 喇根拉在騰格那爾東途長五十里
 克里野拉千餘里淤沙積雪烟瘴逼人冬夏不可行自楊八景入草地由哈拉烏素至王樹白兎河等處皆大山平川夏秋濕潮冬春多瘴

 北方之川
 彭多河有鐵索橋亦有皮船離藏三日
 哈拉烏素皮船遍渡離藏八日
 阿克打木離藏二十五日
 春艮諾爾離藏九日卽天池也
乾隆西藏誌1792
(物産)
 物産
 拉撒穀屬産靑稞小麥胡豆豌豆菜子自他處販來者則菉豆黄豆氷豆稻米黑糖蔬屬則圓根葱蒜芫荽近漢人自中國帶菜種有白菜蒿苣菠菜莧菜韮菜羅葡桐蒿四季豆苦豆牲蓄則馬騾驢犛牛黄牛長毛牛豬頗小至大不過四五十觔雞亦小野牲則天鵞黄鴨白鵰大鷹黄鷹雉兎狐細鱗魚花果則勺藥牡丹西天剪碎絨蜀葵金盞嬰粟虞美人山丹 有紅白二色 紫金蓮藏菊花 有紅黄二色 馬蘭松柏柳白楊柳林檎胡桃自他處來者則葡萄棗杏服物則毡子氆魯毛毯錫鐵 非造器血之錫鐵乃一種毛毯別名 栽絨 拉撒東至祿馬嶺土民皆稱百巴出産同召工布江達産栽絨騾子大頭狗其餘出産同藏自工布江達至寧多濯拉阿雜一帶土民俱名工固拉里不産五穀以牧畜生牛羊爲食大窩說板多
洛隆宗土産皆同藏地說板多山後有金廠有黑帳房洛隆宗南去二日有浪岩山産靑金石頗産麥豆牛羊猪雞蜂蜜恩達察哇作貢桑阿却宗倶産稻米麥豆蜂蜜葡萄胡桃牛羊騾子雞猪等物昌都産稻米粟穀生薑黄連麝香熊胆拉里至昌都土民皆種稻康巴拉撒之南春結一帶土民皆稱百巴世居黑張房者名洛巴産騾子大頭狗栽絨竹木蕨菜茜草葡萄胡桃靑杠木拉撒之西千巴白爾極土民名衛巴羊卓白地至札什隆布三桑一帶土民皆名藏巴物産皆與藏同阿里噶爾渡一帶産稻米粟米棗杏拉庫兒碗札木扎呀碗其價有値數千金者召北浪子一帶土産同藏氣候稍寒納克産依克駝洛海一帶有海子盬水毒水拉撒至楊八景一帶有霍甘一種人居黑帳房以牧畜打牲爲業天寒不生五穀産馬牛羊狐狸沙狐猞狸猻白豹金錢豹虎麝香野牛野馬騾兎雉鶴黄鴛黑鵞雪鷄野鷄野葱蒜韮當歸甘遂桑駝洛海吉扎布生根物角一帶俱名昂獨無人烟地多温泉海子産白鹽民咸資以食拉撒東北由哈拉鳥素至達木一帶皆蒙古與霍耳人錯居不産五穀惟藉牛羊
乾隆西藏誌1792
(風俗)
 風俗
 西藏風俗鄙汚人皆好佛貪不以淫亂爲恥不知臭穢輕男重女不設几卓床鋪老幼男女皆隨地坐臥飮食惟茶爲最要次靑稞炒麵酥油牛羊乳牛羊肉等類但牛羊肉亦多生食而食米麵者頗少衣服多係毛織男子有髪垢面不梳不沐婦女老少日以糖脂或兒茶塗面貪淫嗜酒不啻狐行婚姻禮節逈不成風四方俗習并附
 綠馬嶺一帶人頗勇健少賊盜民俱貿易人死碎割喂鷹如染瘟疫㐫疾死者砍碎其屍或山或水分而棄之女未嫁髮順披嫁則將髪交叉撘頂上以紅哈達作圏勒頭上其他一切與藏同寧多 濯拉 阿雜 拉里 大窩 說板多 
洛隆宗 浪岩坡 恩達 察哇作貢 桑阿却宗 昌都等與藏同惟昌都女未嫁髮順披嫁則珊瑚作兩花如菊大戴額上出嫁再不歸寧卽回亦止于門外飲以茶酒母至女家亦然大凡女子婦人一槪忌入人家以爲不祥也廟宇內更嚴忌之若喇嘛與人通姦則將兩造剥皮楦草其屍或投水或棄野以示儆獨此異于藏春結一帶婦人以珊瑚作一圓花下墜白螺殻于眉間男人以黑絨作帽披栽絨褊單面色多紫黑色遠望不類人形死喂鷹餘與藏同
干巴爾極一帶婦女嫁有夫以綠松石金銀鑲圓花如鏡大如湯碗口帶于額上名曰玉老後戴一冠名策勒挿一簪名押籠餘同藏
 羊卓白地 札什倫布 三桑女嫁則髪紐細縄交頂上以珠石等類穿盤掛頭頂上項帶密蝋素珠一串有大如茶盞者人死喂鷹或沉水孝服百日不梳頭餘同藏
 阿里 噶爾渡一帶男子帽高尺餘或錦或緞爲之頂綴緯製彷冬帽婦女以珠作簾垂頭前後遮面項間穿圓領大袖衣著褐裙凡相見以哈達交換爲禮見長上不除帽唯以右手指自額上者三念唵嘛吽者三餘同藏
 哈拉烏素 達木一帶居住皆蒙古同霍耳番子相參人死則遷居而遺屍于原住處男子衣帽同蒙古番婦戴白羊皮帽或狐皮帽髪細辨以𤥭渠石竝銅環戴辨間垂至脚跟行則鏗鏘有聲穿楮巴束𤥭飾帶渠皮巷食奶茶炒麵茶馬奶酒又另是一種也
乾隆西藏誌1792
(自四川成都抵藏程途) 
(・・・) 四十里過 大山 至麻里 有人戸柴草 四十里過 大山 至三巴橋 又名假夷橋有人戸柴草山雖陡不險 八十里過 地貢大山 至路隆宗 有人戸柴草寺院並正副營官山高陡路險窄 六十里 過漫大山 至紫妥 有人戸柴草大寺路平有烟瘴 五十里至設板多 有人戸柴草並大寺院正副營官駐防官兵此地通靑海玉樹等處 六十里 過大漫山 至中譯 有人戸柴草 四十里 過大漫山 至八里郎 有人戸柴草 一百二十里過 賽及合山 至拉子 有人戸柴草山高陡險積雪有烟瘴 五十里過 小山 至水埧 有人戸柴草正副營官路積﨑 六十里至丹達 有人戸柴草路平而﨑嶇 一百一十里過 沙工拉大雪山 至郎吉宗有人戸柴草山高陡險積雪烟瘴大 六十里至大窩 有人戸柴草有兩道由小路六十里路窄險順溝走五十里路平夏水泛漲則難行 四十里至阿蘭多 柴廣草少人戸少路平窄﨑嶇 八十里至甲貢 柴廣無人戸草少地産酔馬草若騾馬悞食之立斃路險窄﨑嶇 六十里至多洞 有柴草微無人戸路﨑嶇有水 一百里過 魯工拉大雪山 至挿竹卡 無人戸柴草山不高而長積雪烟瘴難行 七十里過 小山 至拉里 無柴微草有人戸大寺院駐防官兵路平大寒不産五穀 五十里 過拉里大雪山 至阿咱 無人戸柴草不産五谷山高陡險積雪有烟瘴 八十里 沿海子行 至山灣 無人戸柴草天氣寒路﨑 五十里 過瓦子山 至常多 無人戸柴多草少山高陡﨑嶇積雪有烟瘴又石濯拉山 六十里至寧多 有人戸柴草大寺院 七十里至江達 此處乃工布西藏咽喉重地駐箚官兵防守有人戸柴草 五十里至順達 有人戸柴草 八十里至祿馬嶺 有人戸柴草 八十里過 祿馬嶺大雪山 至磊達 無人戸柴草山大積雪烟瘴難行又名蒲各倉 六十里至馬素江 有人戸柴草白此至藏路平坦 四十里至臨欽里 有人戸柴草大寺院 六十里至墨竹工卡 有人戸柴草大寺院路平 六十里至拉末 八十里至德慶 四十里至砌塘 人名菜里皆有人戸柴草並大寺院 三十里 過機楮河 至拉撒召 機楮河卽藏江惟此河水向西流渡以皮木船
 自成都至打箭爐計八百六十五里由爐至藏計四千七百八十里共程五千六百四十五里計一百站
乾隆西藏誌1792
(藏程紀畧) 
(・・・) 値大兵凱旋随之東歸是時裘敞金盡盡騾馬不能置惟購牛數頭僅載帳房衣被輕騎以從他物悉屏棄僕從步随踰墨竹以長征向江答而就道穿林入澤履險蹈危或步石級或緣木棧閲二十餘日望喇里之山高聳挿天自山下起行盡日乃及山肩天晩不能過其地皆亂石險窄平不滿丈且烟瘴甚大無片柴寸草雖勺水難覓乃坐臥一夕人馬俱凍餒次日陟其巓則堅氷滑雪萬仭崇崗如銀光一片俯首下視神昏心悸毛骨悚然令人欲死不得巳乃鋪毡坐雪上腰繋以縄僕從前拖後曳盤旋而下行李什物凴空而擲牛馬則縛足下墜傷斃者大半是誠有生來未歴之境未嘗之苦也夫何行動正艱口糧告絕且番地又不産米惟日食靑粿以充飢腹如此者半月當除夕隹辰元旦令節求粒米沾口不可得困頓至此其何以堪厥後行至察木多 川督年 念進藏官兵勞苦巳甚恐流離異域特委永寧道遲 屯糧接濟因得日支米二升麵二升并借庫銀二百兩以資盤費涸轍之困藉以復甦茲豈非天幸耶爰是更覓番騾稍載行嚢整轡以徃歴工多阿朗麻之地芻草空虛過湯噶丹達木之村人民殷富坡高而險紫霧陰霾查喇松多可畏也雪連四崗寒風徹骨宗洛三巴其最焉邊把俗尚寬柔阿則人心狡詐碩板多之山崇嶺峻行來扶杖牽衣洛龍宗之怪石巉岩到處左盤右折昌都多勝概形連二水環龍占兌有竒觀勢若千軍駐馬日阿布喇日黎樹村村盜藪日夾覇日江噶處處賊窩凡屬行役征夫罔不驚心丧胆至如漢人寺房舍無殊內地核桃園風景頗似中華時方二月之初日正上旬之內紅杏發而芬芬綠柳埀而靑翠(・・・)
 衛藏圖識1792
(圖考上巻)

[ ]内はKlaproth1831, p214-216の表記

{ }内はRockhill1891a, p54-57の表記
 察木多 古名康 距巴塘千餘里中隔乍了路出西北天時無異裡塘三山環偪二水合流為西蔵門戸界通川滇北河有四川橋南河有雲南橋滇省曽設鎮於此今并歸川省設臺站置粮務一員有土城本属苯教胡圖克圖自康煕五十八年
 大兵進剿西蔵始納欵焉頒給正胡圖克圖印信住坐察木多大寺其副胡圖克圖住坐邊埧之西喇嘛寺又有倉儲巴 通志作昌諸巴 五家分管大小寺院現今之大胡圖克圖帕克巴拉二胡圖克圖昔瓦納正倉儲巴丹中測望副倉儲巴多景嚢結其俗祟信浮屠生子半為喇嘛喜啖生物不尚滋味凡習俗與裡塘巴塘少異有由草地進蔵之類伍齋亦築土為城周二百餘丈内建大寺峻宇祟檐巍煥奪目有紅帽子胡圖克圖恊理黄教原隸西蔵部落畨民多居黒帳房自康煕五十八年與其地西南之
洛隆宗倶投誠歸化洛隆宗之西又有碩般多亦属西蔵部落有碟巴二名掌理黄教後被準噶爾佔据西蔵亦遣陀陀宰桑凌轢其地僧俗人倶不勝其虐康煕五十八年定西将軍噶爾弼統兵進蔵該處碟巴人衆迎師歸誠而陀陀宰桑遂潜回西蔵比總統遣弁攺餙異服即令碩般多碟巴嚮道至索馬郎擒獲之於是干戈寧謐属民咸恭承粮役無懈以上三地方均奉
 特㫖賞給達頼喇嘛而達隆宋則在碩般多之南亦西蔵所轄與洛隆宗等同時納欵因其四至遼濶羌役繁劇又委熱傲者三分治之其棲止有官寨楼房窮荒僻壌盖別有風氣云


[   De BA THANG a TSIAMDO il y a donc 1405 li.
 Tsiamdo, dont l'ancien nom etait K'ham, est a plus de mille li de Ba thang. A mi-chemin, entre ces deux endroits, est situe Djaya; la direction du chemin est generalement au nord-ouest. Le climat de Tsiamdo est le meme que celui du Li thang. Trois montagnes entourent cette ville, et deux rivieres s'y reunissent. Ce lieu est comme la porte pour entrer au Tubet vers le Szu tchhouan et le Thian (ou Yun nan). La riviere septentrionale est traversee par le pont de Szu tchhouan, celle du sud par celui du Yun nan. La frontiere du Thian est protegee par des fortins, et celle du Szu tchhouan par des corps-de-garde. Il y a a Tsiamdo un inspecteur des vivres. Ce bourg est entoure d'un boulevart en terre. Originairement il appartenait a un grand-pretre regenere qui portait le titre de Chen kiao khoutoukhtou. Quand, en 1719, la grande armee entra dans le Tubet, ce Khoutoukhtou se soumit a la Chine; il recut le diplome et le sceau comme premier Khoutoukhtou, et fut installe dans le grand temple de Tsiampo. Son vice-khoutoukhtou resida dans le temple des lamas occidentaux a Pian pa. On etablit aussi des tchakdzouba qui sont etablis dans les autres grands et petits temples; et remplissent les fonctions d'officiers civiis. Le grand Khoutoukhtou se nomme Pakbala, le second Sywana, le premier tchandzouba est Dondjoung tsewang, et le second Doghing nangghie. Les habitans du pays suivent generalement la religion de Bouddha; la moitie des jeunes gens est destinee a embrasser l'etat de lama. Ces Tubetains aiment a manger cru et se soucient peu du gout des mets.
 Les moeurs et les usages de Tsiamdo different peu de ceux de Li thang. Eri se rendant du pays des prairies auTubet on trouve le bourg de Rywoudze entoure de palissades et d'un mur de terre d'environ 200 toises de circuit, au milieu s'eleve un grand temple. Les montagnes sont tres-hautes et surmontees de pics dont les cimes elevees se montrent de loin. Les khoutoukhtou qui y resident portent le bonnet rouge; autrefois ils etaient de la secte jaune. Les tribus tubetaines vivent en grande partie sous des tentes de feutre noir. Depuis 1719, ce canton et celui de
H'loroung dzong, situe au sud-ouest, se soumirent en meme temps. A l'ouest de H'loroung dzong on trouve Chobando, qui appartient aux tribus mongoles du Tubet; ils ont deux dheba de la secte jaune. Lorsque les Dzoungar s'emparerent par ruse du Tubet, Toto dzaissang subjugua ce canton; la cruaute dont il usa envers les lama et le peuple surpassa tout ce qu'on peut imaginer. Le general de l'armee occidentale, Garby, charge en 1719 de retablir la paix dans l'occident, penetra dans le Tubet: les dheba et le peuple de ce canton vinrent a sa rencontre et se soumirent a l'empire. Toto dzaissang courut se cacher dans le Tubet. Le general chinois detacha alors des officiers deguises, qui, guides par les dheba de Chobando, s'emparerent de la personne de Toto a Somalang. Lorsque le peuple de ces contrees n'eut plus rien a craindre du bruit des armes, il s'empressa de fournir les vivres necessaires a l'armee. L'empereur donna au Dalai lama les trois cantons que je viens de decrire.
 Tar dzong (ou Daroung dzong) qui est au sud de Chobando, dependait aussi du Tubet; il devint province chinoise, en meme temps que
H'loroung dzong et les autres lieux mentionnes. Ces quatre cantons qui s'etendent jusqu'au pays des Khiang (ou Tubetains), bordent la Chine de ce cote. Depuis que leurs habitans ont ete chaties, ils ne sont plus difficiles a gouverner. On a etabli dans leurs habitations des magistrats qui occupent des maisons fortifiees. Les maisons ont plusieurs etages. Le pays est extremement pauvre et desert, le terrain n'est pas fertile; c'est certainement le climat qui en est la cause.  ]


{ Ch'a-mu-to (the old name of which is K'ang 康) is separated from Bat'ang by over 1000 li -- Draya being half way, and it is N.W. (of the latter town). The climate does not differ from that of Lit'ang. Three mountains surround it, and two rivers meet here. It is the gate to Central Tibet from Ssu-ch'uan and Yun-nan. Over the northern river is the Ssu-ch'uan bridge, over the southern one the Yun-nan bridge, where the Yun-nanese formerly established a guard; at present they have established a station (臺站) in conjunction with the Ssu-ch'uanese. A quartermaster is appointed (to Ch'a-mu-to). The town has an earthen wall.
 This country used originally to belong to the Ch'an-chiao Hutuketu. In the fifty-eighth year of K'ang-hsi (1717), when the army entered Tibet to subjugate it, it made its submission. The head Hutuketu received letters of investiture, and was installed in the great lamasery of Ch'a-mu-to. The assistant Hutuketu was installed in the lamasery west of Pien-pa. Chya-dzo-pa (i.e. Treasurers) (called in the T'ung chih Ch'ang-chu-pa) were also appointed. Five families divided among them the management of the great and little lamaseries. At present the head Hutuketu (is styled) Pa-ke-pa-la, the Assistant Hutuketu Hsi-wa-na. The head Chya-dzo-pa is Tan-chung tse-wang, the assistant Chya-dzo-pa To-ching aug-chieh.
 The people believe in Buddha, and half of the children become lamas. They like to eat raw food, and care not about its flavour. The customs differ but slightly from those of Bat'ang and Lit'ang.
When one enters Tibet from the steppes (of N.E. Tibet), one comes to the town of Lei-wu-chi (La-wo-she). It has an earthen wall over 200 chang in circumference, inside of which is a large temple with very high porches and broad eaves, a most imposing and striking building. A Hutuketu resides here; he belongs to the red hats (i.e. Nyimapa sect), but used formerly to profess the yellow doctrine. The greater part of the Tibetan tribesmen (who live here) dwell in black tents. In the fifty-eighth year of K'ang-hsi (1717) this place, together with
Lo lung tsung (Lh'o-rong dzong), which is S.W. of it, submitted and gave in their allegiance.
 West of
Lh'o-rong dzong is Shobando, which belongs to tho Central Tibetan country (i.e. Lh'asa). It has two Deba, who direct the affairs of the yellow sect. When the Sungans had made the conquest of Central Tibet, T'o-t'o tsai-sang was sent to rule over this region. He treated both priests and people in a most barbarous way. In the fifty-eighth year of K'ang hsi (1719) the general-in-chief of the western forces, Ka-ehr-pi, entered Tibet with his troops, and everywhere the Deba and people came and made their submission, so T'o-t'o tsai-song fled to Central Tibet. Then the general-in-chief sent officers in disguise, who, assisted by the Deba of Shobando as guide, got to So-ma-lang, where they captured him. So the troops were at rest, and all the people willingly used all diligence in the carriage of supplies.
 The three districts referred to above were all conferred on the Tale lama by the Emperor.
 Ta-lung tsung (Ta-rong dzong), which is S. of Shobando and a dependency of Central Tibet, and
Lo-lung tsung (Lh'o-rong dzong), both of which districts had made their submission together, being very extensive countries, the native government service (羌役, i.e. the ula) was difficult to manage, so three deputy Je-wo were appointed to divide the administration between them. They live in official several-storied residences. The country is poverty-stricken, wild, and barren, and we know nothing more of its customs. }
 衛藏圖識1792
(圖考上巻(程站))


[ ]内はKlaproth1831, p220-222の表記

{ }内はRockhill1891a, p59-62の表記
 嘉裕橋至鼻奔山根尖
 鼻奔山根至
洛龍宋宿
 嘉裕橋西南行上得貢喇山山勢陡峻上下二十五里詰屈如蛇形有松林路悉險窄多溜沙地五里過橋至鼻奔山根尖五十里洛龍宋有碉房柴草換烏拉有塘舗計程八十里
 
洛龍宗至曲齒尖
 曲齒至碩般多宿
 洛龍宗西南行経漫坡上坡山路陡險九十里過鐵凹塘大山壁立有塘鋪順溝而行路稍平坦二十里至曲齒 又名紫駝 有大喇嘛寺可尖可宿 近新開一路由東南行為舂夏水漲繞道也 五十里至碩般多居人稠密物産亦饒有碉房柴草有駐防換烏拉計程一百六十里


[ XLIV. Du pont Kia yu khiao a la halte au pied du mont Py mang chan.
   Du Py mang chan au gite de
H'loroung dzong.
 On marche du pont Kia yu khiao vers le sud-ouest et on monte le Degoung la, montagne escarpee et tres-haute. La montee et la descente forment ................. 25 li.
 On passe par des detours serpentans qui traversent une foret de pins. La route est escarpee et etroite, et remplie de sables mouvans. A 5 li plus loin on passe par un pont, et on atteint le pied du Py mang chan.
 De la il y a 50 li jusqu'a
H'loroung dzoung ou l'on trouve des maisons en pierre, des bois, du foin; et on y change les oulah. Il y a une auberge.
        En tout 80 li.

  XLV. De
H'loroung dzong a la halte de Khiu tchi.
    De Khiu tchi au gite de Chobando ou Chobamdho.
 On marche de
H'loroung dzong au sud-ouest, et ayant traverse une pente de montagne bien arrosee, on descend une montagne tresroide; la route est escarpee et difficile.
 A 90 li de la on passe par Thy wa thang (en chinois, chemin de fer), ou une enorme montagne s'eleve comme un mur. Il y a une hotellerie.
 On suit la riviere de la vallee sur une route unie et on atteint, apres 20 li, Khiu tchi ou Dze to. Dans cet endroit il y a un grand monastere de lamas, habite par beaucoup de monde, et dans lequel on peut se reposer et passer la nuit.
 On a trouve nouvellement une route vers le sud-est, qu'on suit pendant les debordemens
des eaux au printemps et en ete. De la on compte encore 50 li jusqu'a Chobando. Ce canton est tres-peuple et fertile; on y trouve des maisons en pierre, du bois et du foin; il y a un poste militaire; on change de convoi.
      En tout 160 li.


  XLVI. De Chobando a la halte de Tchoung i keou.
     De Tchoung i keou au gite de Barilang.

 De Chobando on suit la riviere, puis le chemin monte; Il est assez egal, et conduit apres 50 li, par le mont Ba la, qui n'est pas tres-haut, a Tchoung i keou (en chinois vallee de l'equite). De la on suit une route unie et on arrive apres 50 li a Barilang ou il y a des maisons en pierre, du bois, du foin et une auberge. Le chef de l'endroit fournit tout ce dont les voyageurs ont besoin ainsi que des oulah.
 Les habitations sont ici tres-dispersees, et les voyageurs ne voient sur leur route que des montagnes.
          En tout 100 li. ]

{  44. Chia-yu ch'iao to the foot of Pi-pen shan. Halt.
    Foot of Pi-pen shan to
Lo-lung tsung. Stage.
 Going S.W. from Chia-yu ch'iao ono comes to the T'e-kung la mountain, which is high and precipitous. 25 li up and down it, the road twisting and turning like a snake, through pine forests. The road is both dangerous and narrow and with frequent quicksands. 5 li further on one crosses a bridge and arrives at the foot of the Pi-pen shan. 50 li to
Lo-lung tsung, where there are houses, fuel und fodder. The ula is here changed. There is a post station.
 Total distance 80 li.

  45.
Lo-lung tsung to Ch'u-ch'ih. Halt.
    Ch'u-ch'ih to Shuo-pan-to. Stage.
 Going W. from
Lh'o-rong dzong one crosses a low hill, up which the road is very bad. 20 li brings one to Tieh-wa t'ang, where a great mountain rises aloft. Here there is a post station. Following a valley over a tolerably level road, 20 li to Ch'u-ch'ih (or Tzu-t'o), where there is a big lamasery, in which one can rest or pass the night. Recently a road has been opened, which goes S.E. In the spring and summer, during the inundations, one makes this detour. 50 li to Shuo-pan-to, where there is a large population. It is a fertile spot with stone houses, fuel and fodder, and a guard house. Here the ula is changed.
  Total distance 160 li.

  46. Shuo-pan-to to Chung-i-kou. Halt.
    Chung-i-kou to Pa-li-lang. Stage.
 One follows up the river bank by a level road 50 li to Pa-la shan, a not very high mountain, and one comes to Chung-i-kou by a level road. 50 li to Pa-li-lang, where there are stone houses, fuel and fodder, and a post station. The headman supplies the ula. The habitations being very much scattered, the traveller only notices lonely mountain peaks.
  Total distance 100 li.

  47. Pa-li-lang to So-ma-lang. Halt.
    So-ma-lang to La-tzu. Stage.
 Leaving Pa-li-lang one enters a valley, 30 li up to the top of the Sai-wa-ho shan (called in the T'ung chih Shuo-ma-la shan), on whose flanks the winds blow wildly. It is a confused massif of mountains. 25 li to So-ma-lang. 45 li further is Nu-tzu (or La-tzu), the road following the sinuous course of a stream; there are many quicksands on which the foot cannot rest. This place has a post station, and tho headman supplies the ula. The price of fuel and fodder is high, the mountains being barren and transportation difficult.
    Total distance 100 li.

  48. La-tzu to Pien-pa. Halt.
    Pien-pa to Tan-ta. Stage.
 Going W. from La-tzu one follows the mountain side to the top. Crossing Pi-ta la shan by a good level road, 10 li brings one to the foot. Tho road down is very narrow, on account of a stream which runs straight down it; the water is clear and so shallow that one can cross it by holding up one's clothes. 40 li brings one to Pien-pa (also called Ta-rong dzong), where there is a post station. It is crossed by two chains of mountains, and four rivers encompass it about. It is the largest plain in Tibet. 60 li to Tan-ta, where there is a post station and a camp. The Deba supplies coolies (or the requisites) and the ula is changed here.
   Total distance 110 li.

  49. Tan-ta to Ch'a-lo-sung-to. Halt.
    Ch'a-lo-sung-to to Lang-chi tsung. Stage.
 At the foot of Tan-ta is a temple. There is a legend to the effect that a certain paymaster from Yuni-nan, who died in the discharge of his official duties while passing this way with army funds, repeatedly performed miracles (after his death); so the natives worship him here, and those who cross the mountain address a prayer to him. 15 li further, and one has to ascend the Lu-kung la, a high and precipitous mountain, with the road running along a precipice, in which flows a little stream whose course is very sinuous. In summer the road is muddy and slippery, in winter it is covered with ice and snow. Travellers cross it with staffs, and go the one behind the other (lit. like a string of fish), for there is no room for them to travel otherwise. This is the most dangerous part of the road to Lh'asa. 30 li down hill, then 5 li to Ch'a-lo-sung-to. 50 li to Lang-chi tsung, where there are stone houses, fuel and fodder, also a post station. The Deba supplies coolies.
   Total distance 100 li. 
}
衛藏圖識1792
(識畧下巻(山川))

[ ]内はKlaproth1831, p108-110の表記

{ }内はRockhill1891b, p252-253の表記
 (・・・)
 得貢喇山 在
洛隆宗東山勢陡峻 得噶喇山 在洛隆宗西 偶楮河 在洛隆宗西源出噶爾蔵骨岔海子流合瀾滄江 峽隆喜楮河 在洛隆宗南源出噶喇山東流合偶楮河 以上洛隆宗
 章喇山 在碩般多東高峻險阻 吾抵喇山 在碩般多西南勢不甚峻 巴喇山 在碩般多西南勢平坦 朔馬喇山 在碩般多西即賽瓦合山擒陀陀宰桑處 柱嗎郎錯河 源發噶喇山流歸偶楮河 胄楮河 源發吾抵山流歸偶楮河 以上碩般多
 必達喇山 在達隆宗西平坦 沙貢喇山 在達隆宗西崇山峻嶺 魯貢喇山 與沙貢喇山相連 撒楮河 在達隆宗北源發朔馬喇山 邊楮河 在達隆宗東南流合胄楮河 俄楮河 源發沙貢喇流合葉楮河 葉楮河 源發魯貢喇山流歸偶楮河 以上達隆宗
 (・・・)


[ Contree de H'loroung dzong.
 Le mont Degoung-la, a l'orient de
H'loroung dzong, est haut et rempli de defiles.
 Le Dega-la est a l'ouest de la ville.
 La riviere Ngeou tsiou (chez le P. Hyacinthe Souk tsiou) coule a l'ouest de
H'loroung dzong, elle sort du lac Gorzzang-kouthsa et va se jeter dans le Lan thsang kiang.
 Le Hiarounghi-tsiou (chez le P. Hyacinthe Cha-rousi tsiou) est au sud de
H'loroung dzong; il vient du mont Ga-la, coule a l'est et se reunit au Ngeou tsiou.

  Contree de Chobamdho.
 Le mont Djang-la est haut, escarpe et situe a l'orient de Chobamdho.
 Le Vouti-la, au sud-ouest de Chobamdho; il n'est pas tres-haut.
 Le Ba-la est aussi au sud-ouest de cette ville; il forme un plateau.
 Le Choma-la, a l'est de Chobamdho. Il est aussi appele Sai va ho chan. C'est la que fut pris le dzai-ssang Dodo.
 La riviere Dzomoura-mthso a sa source dans le mont Ga-la et va se joindre au Ngeou tsiou.
Le Dzeu-tsiou vient du mont Vouti-la et se reunit aussi au Ngeou tsiou.

  Contree de Tardzong.
 Le mont Bie-la forme un plateau a l'ouest de Tardzong.
 Le Charkong-la est aussi a l'ouest, c'est une montagne tres-elevee.
 Le Nonb kong-la est contigu au precedent.
 La riviere Sa-tsiou coule au nord de Tardzong; elle a sa source dans le mont Choma-la.
 Le Ban-tsiou (chez le P. Hyacinthe Boti-tsiou) coule au sud-est de Tardzong et se reunit au Dzeu tsiou.
 Le O tsiou prend son origine dans le mont Char koung-la, se joint au Ye tsiou et va se jeter dans le Ngeou tsiou (Sok tsiou).
 Le Ye tsiou vient du mont Noub kang-la.
]


{ Lo-LUNG TSUNG.
 Te-kung la shan. E. of
Lo-lung. The mountain is very precipitous.
 Te-ke-la shan. W. of
Lo-lung tsung.
 O-chu river. W. of
Lo-lung tsung. Has its source in the Ko-erh-tsang ku-ch'a lake; falls into the Lan-ts'ang chiang.
 Chia-lung-hsi chu river. S. of
Lo-lung tsung. Has its source in the E. of Ko-la shan; flows into the O-chu river.

   Shobando.
 Chang-la shan. E. of Shobando. Precipitous, dangerous, impassable.
 Wu-ti la shan. S.W. of Shobando. Not very steep (or high).
 Pa-la shan. S.W. of Shobando; plateau.
 Shuo (or So)-ma-la shan. W. of Shobando, also known as the Sai-wa-ho shan. (Here) was captured To-to, the superintendent of the mulberry trees of Ch'u.
 Chu-ma-lang-tso ho. Its source is in the Ko-la shan; flows into the O-chu river.
 Chou chu river. Its source is in the Wu-ti shan, and it flows into the O-chu.

   TA-LUNG TSUNG.
 Pi-ta-la shan. W. of Ta-lung tsung. A plateau.
 Sha-kung-la shan. W. of Ta-lung tsung. High and precipitous mountain.
 Lu-kung-la shan. Continuation of the Sha-kung la.
 Sa chu river. N. of Ta-lung tsung. Has its source in the Shuo-ma-la shan.
 Pien chu river. S.E. of Ta-lung tsung; flows into the Chou chu river.
 O chu river. Has its source in the Sha-kung-la shan; flows into the Yeh chu.
 Yeh chu river. Its source is in the Lu-kung-la shan, and it flows into the O chu.
}
 衛藏圖識1792
(識畧下巻(物産))

[ ]内はKlaproth1831, p138-139の表記

{ }内はRockhill1891b, p272-273の表記
 (・・・)
 鐵 騾 馬 鹿 鷄 牦牛 綿羊 酥油 牛毧 以上類伍齋
 犛牛 山羊 青稞 青金石 以上
洛隆宗
 青稞 荍麥 牛 羊 酥油 以上碩般多
 麩金 銀礦 梨乾 核桃 馬 騾 牦牛 青稞 酥油 以上達隆宗
 犏牛 綿羊 以上拉里 按拉里不産五穀以牲畜資生牛羊為食故所産止此
青稞 毛氊 青金石 大靣氆氌 秔稲 大靣偏単 大靣羊毧 白菜 笋 竹片弓 竹葥桿 騾 大頭狗 以上工布江達
 (・・・)


[  A Ryvoudze: fer; mulets; chevaux; cerfs; poules; boeufs sauvages a long poil; chevres a duvet de chale; beurre; feutres de crins de vache.
 A
H'loroun-dzong: yaks; lapis lazuli; orge grise.
 A Chobamdho: orge grise; la plante medicinale appelee en chinois khiaome; boeufs, moutons et beurre.
 A Tardzoung: sable d'or; mines d'argent; poires seches; noix; chevaux; mulets; yaks; orge grise et beurre.
 A H'lari: boeufs sauvages; chevres a duvet de chale. A H'lari ne prosperent pas les cinq especes de cereales, et on ne s'y occupe que de l'education des boeufs et des moutons; leur chair sert de nourriture aux habitans.
 A Ghiamdha dans le pays Kongbo: orge grise; lapis lazuli; phrouh large; larges especes de l'etoffe appelee phian tan et de feutres de poil de chevres; choux blancs; rejetons de roseaux comestibles; joncs pour faire des arcs; batons de joncs pour les fleches; mulets; chiens a grosse tete.
 (・・・)]


{ (・・・)
   LAWOSHE.
 Iron, mules, horses, fowl, yak, merino sheep, butter, felt.

  
LHO-RONG DZONG.
 Yak, mountain sheep, barley, lapis-lazuli.

  SHOBANDO.
 Barley, edible sunflowers (荍麥), cattle, sheep, butter.

  TA-RONG RDZONG.
 Gold-dust, silver mines, dried pears, walnuts, horses, mules, yak, barley, butter.

  LH'ARI.
 Domestic yak, merino sheep. (As grain will not grow in Lh'ari, they raise cattle, and eat beef and mutton, these being the only products.)

  KUNG-PU CHIANG-TA.
 Barley, carpets, lapis-lazuli, broad pulo, Hang (chou) rice, broad shawls, broad felt, cabbage, bamboo sprouts, bamboo for bows, bamboos for arrows, mules, big-headed dogs.
 (・・・) }
Klaproth1826, p227 7. Loroung dzoung: 850 li au N.-O ( Louron-dsong). 
Vandermaelen1827m-70 Lourondsong ou Larondsona
Bichurin1828m Хлорунъ-цзунъ
皇朝一統輿地全圖1832m 洛隆宗城
Arrowsmith1832m-32 Kloroun or Loroun
Arrowsmith1832m-33 Loroung or Kloroun
道光拉薩廳志
(巻上)
(巻上、道里)
 拉薩東南至各站里數菜里三十里 德慶三十里 占達塘二十里 南摩拉穆寺五十里 墨竹工卡七十里 仁進里六十里 烏蘇江六十里 堆達塘一百零六里 鹿馬嶺塘六十里 柳林野五十里 江達風三十里 拉松多四十里 寧多塘五十里 常多塘五十里 山灣九十里 阿咱六十里 拉里風六十里 察竹卡五十二里 多洞四十里 大板橋四十里 甲貢塘五十里 阿蘭卡四十里 阿南多五十五里 大窩五十里 胡吉宗五十里 察羅松多五十里 母達廟七十里 邊壩六十里 拉子一百里 巴里郎六十里 中義溝即博密喇嘛廟 碩板多四十里 紫駝一百二十里 
洛隆宗五十里
 拉薩西南至扎什倫布沿路數登龍崗四十里 業黨四十里 僵里四十里 曲水五十里 錢索橋二十里 崗已澤三十五里 馬隴驛四十里 拜底城六十里 撻魯五十里 郎噶孜五十里 翁古五十五里 熱龍七十里 谷洗七十里 江孜七十里 人進崗五十五里 白浪五十里 春堆五十里 扎什倫布四十里
(・・・)
Ritter1833m1 Lorung-dzung
Klaproth1836m LOROUNG DZOUNG
Berghaus1843m Lonung dzung
Dower1844m Lourondsong
Williams1847m H'lurung-jung
Lapie1851m Lereung
Weiland1852m Lharung
欽定西域同文志
(巻十八)
羅隆宗: 西番語羅隆南川也城南有川故名
'Dzam-gling-rgyas-bshad (Wylie62) -
Stieler's Hand-Atlas1875m-64 Lorrung
Hennessey1884, p21, p70, p78, p79, p81 Lho Jong
Sharbau1885m Lho Jong 13140
Morgan1887m Lho Jong
Kinthup1889m Lho Jong
Dutreuil de Rhins1889m Lhorong dzong (Lhodzong)
RGS1894m Lho Jong
Stieler's Hand-Atlas1894m-60 Lho-dschong 4000
欽定大清會典圖
(巻二百三十六)
(1899)
-
Grenard1899m Lhorong dzong
Bolshev1900m Ло-Джонъ 13140
西蔵全図04m 洛隆宗
Stanford's Map04m Lho Jong
 碩督県志略
(沿革, 治所, 山川)
 (沿革)
 碩督県, 原名碩般多, 一名説般多, 或曰舒班多。(・・・)

(治所)
 本県踞牧童山之阳, 群峰壁立, 一溪環繞, 冑楮河也。就以前官寨為公署, 无城廓, 署后為碩多寺, 有行台一所, 人民四十余戸, 環列而居, 向為入波密之要道, 西藏之門戸, 一重鎮也。

(山川)
 本県西由嘉黎県之札拉嶺入境, 名魯貢喇山, 一名丹達山, 転向東伸, 名昂多山, 至曲且, 名拭貢山, 綿亘東南, 転入科麦県。此山東西横梗数百里, 壟断南北, 系為冬拉岡里嶺之正干, 其扱峰由一万一千尺至一万三千余尺, 終年積雪。由昂多山北伸一支, 経索馬郎, 名賽瓦合山, 峭壁崇峰, 東西環繞, 北至江辺, 名牧童山。西下之水, 合魯貢喇山西来之水, 于三壩合流, 蜿蜒東北, 至沙弓喇, 注入大江, 名三壩河。魯貢喇之水, 一名丹達河, 産鯰魚。県治東部, 由拭貢山北伸分為二支:一支経迭哇塘, 名鉄凹山, 西繞名章喇山, 巍峨盤旋, 高入云汊, 西與牧童(山)斜峙。群山主水于県治合流, 名冑楮河, 東北流至拉坡, 転入怒江;一支北行, 至
洛隆宗, 名鼻奔山根, 沿江北行, 名貢喇山。以東為怒江, 一名潞子江, 此江發源于前藏達木之都桂山, 上有三池, 北名吉達, 中名額尓吉根池, 南名布噶波。三水東下, 北合庫闌河, 東行名哈拉烏蘇江, 入三十九族, 又会北来之薩温河, 古叉河諸水, 名衛楚河, 入境江面漸寛, 水勢奔瀧, 経嘉裕橋, 曲折東南転入科麦県。以全境地理形勢, 窮山惡水, 山道崎嶇, 一危区也。
RGS06m Lho Jong
鑪藏道里最新圖07m 洛龍宗
PGM10m Lhodschong
中華民國分省精圖11, 第十八圖 洛城 / 洛隆
(編註:異なる地名として表記)
Saint-Martin12m Lhorong-Dzong
SOI14m Lhong
Kinthup16m1, Kinthup16m2 Lho Dzong
Kishen Singh16m Lho Dzong 13140
SOI 17m Lho Jong
/ LHOJONG (編註:地域名として表記)
中國輿図-1/100-昌𨜞-17m 洛隆宗
喀木康全部圖説21
(三十九族輿圖)
洛隆宗
喀木康全部圖説21
(波密恩洛碩邊輿圖)
洛隆宗
中國新輿図25, 第二十六圖 洛隆宗
SOI-1/100-No.91-25m Lho Dzong 13140
胡28    昌都縣卽察木多
 東距察雅縣四百四十里唐爲吐蕃據歴宋元民爲烏斯藏踞其地東至乍雅西抵八宿(在察木多西亦呼圖克圖管理)
洛隆宗(在恩達縣西)舊康藏分界之丹達山亦有察木多之甌脱地察乍合計地方千餘里康輶紀行云察木多在乍雅西北卽古康地古稱前藏一名喀木界通川滇其北河有四川橋南河有雲南橋江巴林寺係江心濯結所建寺北水名昌河寺右水名都河故又名昌都昔屬闡教呼圖克圖淸康煕五十八年大兵進討西藏頒正呼圖克圖印信其文作闡講黃教額爾德尼那門汗之印淸字蒙古字夷字三篆住坐察木多大寺其副呼圖克圖住坐邊壩之西甲喇大寺有昌褚巴(原注衛藏圖識作倉儲巴)五家(・・・)淸旣以察雅與昌都之地同給呼圖克圖而設游撃一守備一千把總各一統領江卡察木多碩般多十三汛以兵戌之護厥餉道又有糧務委員一管理駐藏官兵糧餉事務亦可知其形勢之重矣宣統三年均裁撤改糧員爲理事官理詞訟改設昌都府民國二年稱今縣民國六年爲藏人所踞 (p16-17)
   碩督縣卽碩搬多
 一作説板多一作蘇班多又作舒班多東距恩達縣四百八十里地在
洛隆宗之西丹達山之東與洛隆宗邊壩類伍齊三部均康地也與藏毗唐爲吐蕃據歷宋元明爲烏斯藏所據淸時以此四部地賞藏人然爲入藏通道故於碩搬多邊壩等處設千把總外委各員以兵戌之宣統元年川兵入藏藏人嗾四部落爲梗川兵乃繞道由三十九族地進而另派兵由洛隆宗大道轉戰而前碩邊類各蕃人均潰敗投誠乃將各地収回於碩搬多設理事官尋改稱碩督縣民國仍之此爲由藏赴靑海之捷徑築土甃石爲城枕山臨河僧衆蕃民皆在城内建屋以居民國六年爲藏人所踞
   
洛隆宗
一作
羅隆宗在碩督縣東一百十五里沿革同碩督原隷西藏淸康煕五十八年大兵入藏該處第巴番民投誠歸順採辯軍糧無誤輓運雍正四年會勘地方乃將該地賞給達賴喇嘛其東七十里有嘉裕橋爲藏鑪通津潞江在其城東北六十里蒙古名哈喇烏蘇蕃名鄂宜爾楚其下流爲潞江至雲南怒夷境又名怒江又匝楚河在城東北一百六十里其下流卽瀾滄江地宣統二年經邊軍収回民國六年爲藏人所踞 (p18-19)
(・・・)
 得貢喇山(一作得貢拉山) 在
洛隆宗東山勢陡峻上下約三十里至嘉裕橋交昔日之洛隆宗
 得噶喇山 在
洛隆宗西山路陡險六十里至鐵凹塘交碩督縣界
 此外在
洛隆宗城東六十里者有布穆裏山在洛隆宗城東南五十里者有麻穆佳木岡里山
 章喇山(一作章拉山) 在碩督縣東高峻險阻上下約三十五里至曲齒一作曲尺
 吾抵喇山(一作烏底拉山) 在碩督縣西南勢不甚峻二十五里至撥浪山寺又五里而至中義多今作忠義溝
 巴喇山(一作巴拉山) 在碩督縣西南山勢平衍上下約三十里至巴里郎
 朔馬喇山(一作朔馬拉山) 一名賽瓦合山在巴喇山西邊風獵獵亂山皆童踰二十餘里至索馬郎卽擒陀陀宰桑處也
 此外在碩督縣城南九十里者有喇岡里山一百五十里者有强固拉嶺自弩卜公拉嶺至此昔日皆爲康地也又有在碩督縣城東北一百里者曰牧童山
 必達喇山(一作必達拉山) 在拉子西南邊壩之西山平坦而小上下十里
 丹達山 山頂卽魯工喇山(一作魯工拉山)與沙工喇山(一作沙工拉山)相連沙工喇山在邊壩西崇山峻嶺上有雪城路徑奇險上下約八十餘里魯工喇山山勢平衍長百餘里二山聯接冬春積雪不消過丹達塘十五里上山頗側難行俯臨雪窖西望則峭壁摩空中一小溝蜿蜒上下夏則泥滑冬則冰城刺肌奪目少有微風斷不可過其過也則人皆拄杖魚貫以進不能並轡也此爲赴藏之第一險道康輶紀行云相傅康煕中有雲南解餉官過此堕雪窖中歿爲山神著靈異土人祀焉今過山者必虔祀之否則冰雹立至成都府城及入藏途中多丹達大王之廟其靈異可知矣當時微員歿於王事竟未以聞不蒙卹典無有知其姓名者乃以神自顯可慨也按今日蜀中之大王廟初無此靈異或者歳遠年湮已報逾其受歟
 拉里大山 在拉里大寺西山勢如龍形上下五十里甚危峻四時積雪大寺在山之腰下至嘉黎縣(卽拉里也)北接玉樹乃通靑海之要津四川通志云拉里爲察木多與西藏中通之咽喉也林拉一山爲喀喇烏蘇大道直通靑海
 瓦子山 番人呼濯拉山層層頑石狀如瓦片故名上下約五十里多積雪崎嶇難行
(・・・)
(p50-52)

 瀾滄江 有二源一源出靑海西南格爾吉三土司地方之格爾吉河東南流經安圖土司克拉爾濟土司吹冷多拉土司洞巴土司等境内爲雜楚河南流入西康境至昌都之東一源出西康西北之昂楮河東南流入鄂穆楚河又南流至昌都之西二水合而南流過昌都有水自類伍齊西北之布多哥池西南流經拉貢名子楚河者自西來入之自是南過察雅有水自貢縣經阿足東來入之始名瀾滄江南流過阿足寧靜鹽井南入雲南界經維西雲龍永平更東折而至雲縣南流經緬寧景東景谷思茅瀾滄各縣又南經新街車里猛角更南則經緬甸爲九龍江曲折更東南流經印度支那與暹羅界上更至柬埔塞以入於海康輶紀行云阿足所過河圖識謂之阿足河土名也按今輿圖當爲勒楚河卽瀾滄江東北一支之上流也瀾滄江來源斡流有二東北一斡最遠其源出玉樹土司之南中格爾吉土司境内之格爾吉河東南流至巴顔嚢謙土司境内名匝楚河又東南流過察木多之南三百六十餘里勒楚河自乍雅東南合色爾恭河楚楚河及乍雅西北之猛楚河(按今日輿図猛楚河亦在乍雅東南入自貢縣東來經阿足之水非直入也)來會西南流至阿足過江卡入西北一大斡流始名瀾滄江云云按姚氏所謂玉樹土司尚在木魯烏蘇河之北至格爾吉河則在木魯烏蘇河之南中尚隔格爾吉匝噶那大山也至所謂匝楚河殆卽近今輿圖之雜楚河音微異耳至阿足河名勒楚河與吾説有水自貢縣東來經阿足入之者合其言有二源亦不誤惟謂至阿足過江卡入西北一大斡流則與近今輿圖戻蓋西北之斡流卽鄂穆楚河實與雜楚河會於昌都之南非過江卡始入之也又紀行云四川通志云勒楮河在乍雅大寺前源出乍雅西北昂喇山下合甲倉楮河又有樂楮河源出乍雅西北作喇山合甲倉楮河經流洛隆宗合樂楮河到乍雅界又有色楮河源出上納奪經流江卡西南流入察木多大河余按此云勒楮河者卽今輿圖之勒楮河也楮楚音同樂楮甲倉楮二河志説未詳又按通志所云色楮河源出上納奪經流江卡西南流入察木多大河者以今輿圖考之上納奪土司境内惟有布壘楚河上承木魯烏蘇河經上納奪東南流過巴塘入金沙江與察木多大河入瀾滄江者不通且亦不過江卡惟上納奪所屬四土司之西有一小水發源於此西南流入匝楚河卽察木多之大河南流經乍雅之西境會楚楚河色爾恭河勒楚河諸水南過江卡入瀾滄江是色楮河者卽此水耳色楮與匝楚音固相近也察木多在江卡之北上流數百里當云經流察木多大河南過江卡等處方合志言誤矣按姚氏云此説志言固有誤而姚説亦不無誤也蓋姚氏於金沙江條下謂自木魯烏素河東南流爲布壘楚河無論如何此布壘楚河者當爲金沙江尚未入康境時之名稱今乃曰上納奪土司境内有布壘楚河上承木魯烏蘇河上納奪東南流過巴塘入金沙江胡氏圖亦似據此説考納奪土司境在昌都之東德格之西其間只有一猛楚河在察雅之東南流西折而入自貢縣東來之水以注瀾滄別無他水也又察雅上流數百里之子楚河則自西北類伍齊來者亦與姚説不合又謂色楮與匝楚河音近然匝楚固雜楚之音變也至通志謂甲倉楮河經流洛隆宗合樂楮河到乍雅界按洛隆宗在今恩達縣西卽薩倫江之西中尚隔聿古拉嶺與他念他翁大山縱有水亦斷不能通過何能到乍雅界乎是殆以在薩倫江東而下流入薩倫江之鄂直楚河而誤之耳總之輿圖之學古不如今此不足爲古人病也紀行又云又按今輿圖乍雅東南有水名色爾恭河發源東北西南入乍雅境合江卡東北境之勒楚河西北流入楚楚河卽通志之勒楮河也勒楮河源出乍雅東南在江卡之東北與乍雅西北之昂喇山無渉通志以爲源出昂喇其失遠矣按姚氏此説不誤惟云西北流入楚楚河則尚與近今輿圖不合紀行又云裏塘至藏中間有最大之水二一爲瀾滄江其上源出自類伍齊之匝楚河南流歷察木多乍雅江卡過寧靜山爲瀾滄江西南流貫雲南至交阯入海此水之環流向外者云云按此以匝楚河爲源自類伍齊之名與前説至巴顔嚢謙土司境内名匝楚河者異殆自忘前説矣大淸一統志云瀾滄江二源一名匝楚河(按即雜楚河爲格爾吉河之下游南流至昌都之東)一名鄂穆楚河(按卽昂楮河之下游南流至昌都之西)皆發源於匝坐里岡城西北倶東南流至匝坐里岡城東北三百餘里察木多廟前二水合流名拉楚河又南流九百餘里至雲南塔城關西入麗江府界爲瀾滄江經永昌順寧蒙化景東諸處歷阿瓦國老撾地入交阯界注於南海按此言瀾滄江有二源固矣然謂皆發源於匝坐里岡西北東南流至匝坐里岡城東北三百餘里察木多廟前與近今輿圖亦有未合蓋近今輿圖昌都之上三百餘里間並無所謂匝坐里岡城也以匝坐里岡城在巴安縣西三百五十里距昌都尚遠隔也又按四川通志云昂楮河卽鄂穆楚河是混二水爲一也蓋昂楮河自色擦東南流乃入鄂穆楚河非昂楮卽鄂穆楚也雜楮河卽匝楚河蓋卽近今輿圖之雜楚河耳又紀行云通志又云昂喇山在乍雅西北危峻八十里進藏要道冬春多積雪余按自江卡至乍雅皆東北行乍雅至察木多乃北行昂喇山爲乍雅至察木多所必經山南雪水皆東流至乍雅大寺前會紅布溝之楚楚河而西南流山北別一水經王卡來亦西南流會色楮河入察木多大河其在王卡之河頗寛過王卡必過此河有大木橋以濟行人昂喇山北有地名昂地卽以山得名也按察雅北行三十里地名雨撒過大雪山上下六十里卽昂喇山也下山至昂地昂地三十里至噶卡亦過大雪山上下六十里而至王卡姚氏之行親至昌都所言自可據通志謂勒楮河源出乍雅西北之昂喇山姚氏直證其誤然姚氏謂山北別一水經王卡亦西南流會色楮河入察木多大河者在前條姚氏謂色楮卽匝楚之近音此又言會色楮河入察木多大河不知匝楚卽雜楚爲瀾滄江最遠之東幹一流亦卽察木多之大河之本流也是二是一安得謂旣會匝楚河又入察木多大河耶此説若在昌都以上尚勉强可通今乃在察雅之上昌都之下則難爲之辭矣 (p57-62)
 薩倫江 卽潞江唐樊綽蠻書云麗水名祿〓(日+斗)(原注〓(日+斗)字字書不載)源自邏些城三危山下禹貢導黑水至於三危卽此也雲南水道考祿〓(日+斗)潞字之隻聲也番名喀喇烏蘇喀喇者黑也烏蘇者水也亦卽怒江源出前藏拉薩之東北桑建柔鍾山(按在三十九族地之西)北之布喀吉達喀噶三池東流爲喀喇烏蘇河有沙克河北自阿葛拉綽東流來入之又東流入西康境至索克宗城有水自當拉嶺南名索克河東來入之至是名衞楚河東南流至吉采塘有水自塞爾松多北來入之經嘉黎北之三大偏關至是名敖楚河又東南流經洛隆宗東北爲薩倫江亦卽潞江東南流經科麥縣西有鄂宜楚河自北東南流來入之南流入雲南經怒夷境爲怒江更南流經維西雲龍永平保山騰衝龍陵至芒市安撫司境西折南流至緬甸爲薩爾烏音河(按一作薩爾溫河)入於海此河之水混濁深黑其上流兩岸皆懸崖絕壁急湍下注頗難行舟至所謂潞江之一部分始有巨舟焉康輶紀行云潞江在羅隆宗城東北六十里蒙古喀喇烏蘇蕃名鄂爾宜楚(自注瑩按羅隆宗一作洛隆宗在巴塘西北八百五十里類伍齊西南爲鑪城西寧入藏要道)其源出衞之剌薩北二百八十里有澤曰布喀廣四百五十餘里其水西北流入尼爾九根池(按西藏通覽作尼爾吉根池)池廣一百三十餘里又東北流入衣達池(衣一作集按卽今輿圖之吉達池也)池廣百餘里從此池轉東南流一百五十餘里入喀喇池池廣一百二十餘里至索克宗城南百餘里出衞境入喀木境名鄂爾宜楚(按即今之敖楚河)轉東南二百餘里又稍東羅隆宗城北流三百餘里折南流八百餘里經米喇隆池又二百餘里入怒夷界名怒江自怒夷界南流三百餘里入雲南麗江府界名潞江經野人界又南經永昌府及潞江安撫司境流至緬甸入南海按舊輿圖西番之西大流沙之南湧出一澤名嘉湖卽喀喇池也蒙古名黑爲喀喇水爲烏蘇(自注明一統志潞江舊名怒江源出雍望蒙古封爲四瀆之一)此水大於瀾滄葉榆而色深黑故名其上源出衞地之布哈大澤淵澄黝墨又多伏流以此爲禹貢之黑水則名稱猶舊較之指瀾滄葉楡爲黑水者猶爲略有根據也瑩按潞江自源至流四千餘里水非小矣自衞之喇薩北行一千一百餘里其地接西寧甘肅外境卽禹貢雍州也自北南流復入衞境一千五百餘里入雲南經麗江永昌二府至緬甸入南海中經喀木雲南古之梁州也然則此水曲折經行於雍梁二州徼外來往三危而入南海脈絡分明與禹貢悉合且喀喇烏蘇之名正爲黑水不惟此水源流具備可考見大禹時雍梁二州疆域之廣以經釋經是三危確在黑水之南黑水由此入南海非喀木與衞而何耶按姚氏此説謂潞江卽禹貢之黑水謂三危確在黑水之南今雖未能確指何者爲三危然其説固甚是也惟以危爲衞而混康藏衞爲康衞藏則猶不免沿舊説之誤耳夫爲學之道首貴闕疑今旣知三危在黑水之南又知喀喇烏蘇之卽爲黑水則三危之爲何地正不妨留待後人之發見而不必穿鑿附會必求一地以實之如彼著蜀典者竟謂三危在川什方之章山者之妄竊以爲學者態度態度固應如是也 (p62-65)
中國古今地名大辞典31, p641 洛隆宗】在西康昌都碩督二懸間。舊嘗賞界西藏。今已収回。參看類伍齊條。
SOI36m Lho Dzong 13140
Kaulback38m Lho Dzong 12680
中國分省新圖39, p31-32 (西康) 洛隆宗
陸測-1/100-印東-1-42m ロゾン 4005
AMS-5304-1/150-X11-45m Lkho-dzong 4005
National Geographic46m Lolungchung (Lho Dzong)
統正社50, 第二三圖 洛隆宗 (編註:西側に地名として鼻奔山あり)
USAF-1/200-CL305-51m Lho Dzong 13140
新中國分省圖(袖珍本)53, 25(西康省) 洛隆宗 (編註:西側に地名として鼻奔山あり)
Times Atlas57m Lolungchung
中華民國地圖集-IV-62m-C29/30 洛隆宗 (洛宗城) Lho Dz
(編註:東側に鼻奔山あり)
AMS-1301-1/100-NH47-63m Lho Dzong 3871 (12700)
USSR-1/50-H-47-А-70m ЛХО-ДЗОНГ (ЛОЛУН)
吉沢71m1 洛隆宗(ロールンゾン)
JOG-1501-1/25-NH47-5-73m LO-LUNG-TSUNG 「LO-LUNG」
USSR-1/20-H-47-7-77m ЛХО-ДЗОНГ (ЛОЛУН)
青蔵高原地図79m 洛隆 (編註:2箇所に表記あり)
木村82, p193, p196 ローゾン
青蔵高原山峰図89m 洛隆 (編註:孜托鎮の位置に表記)
清代政区沿革綜表90, p434 洛隆宗城 (羅隆) --> 現在: 西蔵自治区洛隆県東洛隆区 [96.1 E, 30.7 N]
中華人民共和国国家普通地図集95, p146-147, p158-159 康莎
西蔵地名96, p290 洛隆
中国歴史地図(清朝期)96, Fig. 61-62 洛隆宗
中国-1/100万地形図-H-47-97m 康沙
藤島97, p31 洛隆県
王・杰98, p125 洛隆県
昌都地区志2005, p32, p1320, p1323 康沙鎮
(洛隆県)
Footprint Tibet Handbook2009, p493 old Lhorong
中国自然地理図集2010, p153-154, p201-202 -
(編註: 洛隆(孜托) が表記 )
西藏自治区地図冊2011, p70-71 康沙鎮
波密県志2014, p659-663
「西藏噶厦政府与波密噶朗部落之間的糾紛」
(江巴悦西撰)
(・・・)
 一九二八年、達朗團長和噶朗第巴部落發生了冲突、(・・・)
 不久、藏政府采取大規模的軍事行動、調集重兵進行圍歼。派昌都堪穷達娃率碩般多、達尓宗、
洛隆宗民兵翻傾多拉山;另一路由多卡代本率領五百名士兵経崗仁拉直進;另五百名定日軍経波堆林東拉山;(・・・)唯定日藏軍経波堆東拉返回途中、在一处狭隘山口被波堆玉日貢的人截击、藏軍被打死八十三名、波密人世損失四十多人。(・・・)
波密県志2014, p667-684
「波密史料札記」
(楊一真撰)
(・・・)達那瓦事件發生后、1927年西藏地方政府対波密地区采取了更大規模的軍事行動:由昌都基巧噶倫門堆巴為総指揮、由堪穹達娃率碩般多、達尓宗、洛隆宗民兵翻傾多拉山向傾多進攻;由多卡代本率兵500経崗仁拉直進;另500名定日軍、経波堆林東拉山進攻;凱墨代本率500名扎什兵(第二代本)経工布、魯朗由西向東進攻;崔科代本率領500名嘉唐士兵経廓則拉山進攻。(・・・)
西藏自治区行政村名及寺院山川名2016, p83 康沙鎮 (洛隆県)
洛隆県志2017, 巻頭写真ページ, p526-527 洛隆宗遺址:位于康沙鎮東150米、地处洛隆曲南岸山麓坡地、海抜4500米。洛隆宗原轄地大至為今洛隆県駐地(孜托鎮)以東地区、遺址為晩清时洛隆宗宗府駐所。(・・・)
中国分省系列地図冊2018, p92-93 洛隆県康沙鎮 (昌都市)
編者推測(Topo map表示) 衛-12 / 喀木-1
xx / x 文献名 表記

 「欽定大清一統志」に記述のある「羅隆宗城」については、現在の洛隆県政府所在地である洛隆県孜托鎮ではなく、その約30 km東方の洛隆県康沙鎮と比定される。
 洛隆県政府所在地については、洛隆県人民政府の成立(1959年11月)後の1960年8月に康沙から孜托郷に移転している(昌都地区志2005, p32, p483、洛隆県志2017, p58, p179, p411, p526-527)。康沙にあった洛隆宗の建物は1960年に取り壊され、現在は壁の基部が残っている(イギリスのKaulbackが1936年5月に撮影したLho Dzongの写真がKaulback38に収録され、現在の洛隆宗遺址の写真は洛隆県志2017, 巻頭カラー写真ページに収録されている)。2002年5月には中村保氏が康沙鎮を訪れている(中村2005, p129-130)。

山名
(※は大清一統志(乾隆九年版)(水色は欽定大清一統志との異同箇所)
[ ]内はKlaproth1826, p249の表記
{ }内はAmiot・Klaproth1822 (Hänish22, p35)の表記
< >内はAmiot1789, p167の表記
原文
(※は大清一統志(乾隆九年版)(水色は欽定大清一統志との異同箇所)
〔 〕内はAmiot1789の仏訳に対応しない箇所

[ ]内はKlaproth1826, p249の表記
{ }内はAmiot・Klaproth1822 (Hänish22, p35)の表記
< >内はAmiot1789, p167の表記
訳文
(ピンク色は原文を変更して翻訳した個所)
xx 欽定大清一統志 巻413 編者の解釈

[ 布穆禮山 (喀木/山) ]

xx Site Map 原文・訳文 解説 参考文献 xx
概念図 阿里・山 阿里・嶺 蔵・山 蔵・嶺 衛・山 衛・嶺 喀木・山 喀木・嶺 凡例 Ref Map
阿里・山 阿里-1
阿里-2
阿里-3
阿里-4
[ 岡底斯山 ] [ 僧格喀巴布山 ] [ 遮達布里山 ] [ 岡里木孫山 ]
[ 狼千喀巴布山 ] [ 悶那克尼兒山 ] [ 馬布加喀巴布山 ] [ 薩木泰岡山 ]
阿里・山
阿里・嶺 [ 郎拉嶺 ] [ 察察嶺 ] [ 巴第和木布嶺 ] [ 匝穆薩拉嶺 ] 阿里・嶺
蔵・山 蔵-1
蔵-2
蔵-3
蔵-4
蔵-5
蔵-6
蔵-7
蔵-8
[ 達木楚喀喀巴布山 ] [ 枯本岡前山 ] [ 巴爾中岡前山 ] [ 凡木蘇木岡古木山 ] [ 札布列佳爾布達克那山 ]
[ 上古牙拉克馬拉克山 ] [ 掲木拉舒爾木山 ] [ 斜爾冲山 ] [ 角烏爾冲山 ] [ 草索克博山 ] [ 郎布山 ]
[ 達爾古山 ] [ 岡噶爾沙彌山 ] [ 舒爾木蔵拉山 ] [ 策林吉納山 ] [ 朱木五馬山 ] [ 努金岡蒼山 ]
蔵・山
蔵・嶺 [ 龍前嶺 ] [ 邦拉嶺 ] [ 狼拉嶺 ] [ 査拉克浪萬嶺 ] [ 芝麻拉嶺 ] [ 麻爾岳木嶺 ] 蔵・嶺
衛・山 衛-1
衛-2
衛-3
衛-4
衛-5
衛-6
衛-7
衛-8
衛-9
衛-10
衛-11
衛-12
[ 楚五里山 ] [ 公拉岡里山 ] [ 牙拉尚布山 ] [ 匝里山 ] [ 達克卜悉立岡前山 ]
[ 魯木前噶爾瓦噶爾布山 ] [ 独龍岡里山 ] [ 年前唐拉山 ] [ 薩木坦岡札山 ]
[ 公噶巴喀馬山 ] [ 尼庫里山 ] [ 都克立山 ] [ 布喀山 ] [ 巴薩通拉木山 ]
[ 諾莫渾烏巴什山 ] [ 格爾吉匝噶那山 ] [ 薩音苦布渾山 ] [ 洞布倫山 ]
[ 蘇克布蘇克木山 ] [ 郭章魯苦噶爾牙山 ] [ 硇什達爾烏蘭達布遜山 ] [ 錫津烏蘭拖羅海山 ]
衛・山
衛・嶺 [ 鶴秦嶺 ] [ 伊克諾莫渾烏巴西嶺 ] [ 拜都嶺 ] [ 陽噶拉嶺 ] [ 拉中拉千嶺 ]
[ 噶穆巴拉嶺 ] [ 桂冷嶺 ] [ 郭噶拉嶺 ] [ 岡噶拉嶺 ]
[ 百爾根拉嶺 ] [ 巴拉嶺 ] [ 楚拉嶺 ] [ 色穆隆喇嶺 ]
衛・嶺
喀木・山 喀木-1
喀木-2
喀木-3
喀木-4
喀木-5
喀木-6
喀木-7
喀木-8
[ 東喇岡里山 ] [ 牧童山 ] [ 畢拉克喇丹速克山 ] [ 喇岡木克馬山 ] [ 那克碩忒山 ]
[ 索克山 ] [ 秦布麻爾査布馬素穆山 ] [ 匝納克山 ] [ 布穆禮山 ] [ 麻穆佳木岡里山 ]
[ 家馬隆立山 ] [ 達牙里山 ] [ 塞喇馬岡里山 ] [ 尼木布春木布立岡里山 ] [ 察喇岡里山 ]
[ 噶爾布岡里山 ] [ 公喇岡里山 ] [ 達木永隆山 ] [ 多爾濟雨兒珠母山 ] [ 卓摩山 ]
[ 巴特馬郭出山 ] [ 巴爾丹嵬柱山 ] [ 噶穆布鼐山 ] [ 喇母立岡里山 ]
[ 郭拉将噶爾鼎山 ] [ 阿母尼甘薩穆山 ]
喀木・山
喀木・嶺 [ 弩卜公拉嶺 ] [ 沙魯拉嶺 ] [ 噶克岡里嶺 ] [ 彊固拉嶺 ] [ 匝噶里嘛尼圖崖 ] 喀木・嶺
概念図 原文・訳文 解説 参考文献
Site Map 阿里・山 阿里・嶺 蔵・山 蔵・嶺 衛・山 衛・嶺 喀木・山 喀木・嶺 凡例 Ref Map

List of 7000m & 8000m Peaks in the Himalaya
Copyright by Y. YAMAUTI (2024)

[ Annotation: 75. Boum ri - Kam / RI ]
(Appendix 4: Mountains of Tibet which are listed on the "Ta-ch`ing i-t`ung-chih: authorized version (欽定大清一統志)")


xx   トップページ 目 次 凡 例 ヒマラヤ 後 記 附 録 参 考 文 献   xx
[Top Page] * [Site Map] * [Remarks] * [Himalaya] * [Preface] * [Afterword] * [Appendix] * [References]  
x *What's New HIMA KARA 1 2 3 4 Ref Map   x

*